اول می برابر است با روز جهانی کارگر. نیروهای خارجی هم خروج خود را از امروز آغاز کردهاند.
روز جهانی کارگر، اما اینجا در افغانستان قشر کارگر بیش از هر زمانی دیگر نگران از دست دادن کار خود هستند.
نصیراحمد قاسمی از چهار سال بدینسو در یکی از شرکتهای خصوصی کار میکند. میگوید افزون به چالشهای دیگر حالا خروج نیروهای خارجی نیز به معضل دیگری تبدیل شدهاست.
او گفت: "من معتقد هستم زمانی که نیروهای خارجی در افغانستان هستند و ما کار نداریم و پشت کار میگردیم، یعنی مشکلهای ما زیاد است. طبیعی است که وقتی حمایت کشورهای خارجی از افغانستان کم شود، زمینه کار برای مردم افغانستان بهخصوص به طبقه کارگر خیلی پایین خواهد آمد و شاید مشکلات بیشتر دامنگیر مردم افغانستان شود."
این تنها نصیر احمد نیست که نگران خروج نیروهای خارجی و از دست رفتن کارش است، جلالالدین هشام رئیس مرکز تربیوی افغان کوریا نیز باور دارد که با خروج نیروهای خارجی، میزان بیکاری در افغانستان بالا میرود.
او افزود: "یکی از مشکلهایی که ما متاسفانه در افغانستان داریم، کمبود فرصتها و زمینههای کاری است برای کارگران یا خاصتا نیروی بشری افغانستان است. فرصت بزرگی که برای نیروی بشری افغانستان باشد چه از نهادهای تحصیلی فارغ میشوند چه فاقد تحصیل هستند، یک مشکل بسیار بزرگ است خروج نیروهای بینالمللی از افغانستان در قسمت بالا بردن گراف بیکاری متاسفانه تاثیر زیادی دارد."
این روز از بیش یک سده پیش، از دادخواهیهای پیهم کارگران در امریکا بهویژه شیکاگوی آن کشور به هدف تعدیل ساعتهای کاریشان، منشاء میگیرد.
از روز جهانی کارگر در کنار سایر کشورها در افغانستان نیز هرسال بزرگداشت میشود، اما امسال این روز در آغاز خروج نیروهای خارجی از افغانستان و نگرانیها از تنگتر شدن زمینههای کاری در افغانستان همزمان شدهاست.
بازمحمد احمدی رئیس اجرائی شورای مرکزی اتحادیه صنفی کارگران افغانستان از این نگرانیهای میگوید: "با بیرون شدن نیروهای خارجی من فکر میکنم که یک جمع کثیری از مردم دیگر ما هم بیکار خواهند شدند و در جمع بیکارهای که ما داریم افزوده خواهد شد و طبعاً بحران بیکاری روزافزون است و این بحران فکر میکنم بعد از ناامنی بدترین بحرانی است که مردم افغانستان دامنگیرش است."
از سویی دیگر وزارت کار و امور اجتماعی میگوید که با خروج نیروهای خارجی، آمار بیکاری نه تنها بلند نخواهد رفت، بلکه سطح اشتغال بیشتر خواهد شد.
عبدالفتاح احمدزی سخنگوی این وزارت میگوید: "این همان نگرانیها، گپها و توطئههایی است که ما در سال ۲۰۱۲ - ۲۰۱۳ داشتیم. در سال ۲۰۱۴ نیروهای خارجی که از افغانستان بیرون میشدند، [میگفتند] بلاخره افغانستان تباه و برباد میشود. اصلاً این قسم بحث روی دست نیست و هیچنوع چالشی بهوجود نخواهد آمد. بحث بیکاری انشاءالله که اصلاً نیست. ما این اطمینان را برای ملت عزیز خود داده میتوانیم که مثلی که در سال گذشته کاهش آمار بیکاری را داشتیم من مطمئن هستم که در سالهای بعد هم ما انشاءالله کاهش آمار بیکاری را خواهیم داشت."
براساس آمار اداره ملی احصائیه و معلومات، از ۱۷ میلیون ۲۳۷ هزار تن نیروی کار افغانستان، ۵ میلیون ۷۱۷ هزار تن مشغول کاراند. از آن جمله بیش از ۴ میلیون مرد و بیش از ۹۵۵ هزار زن هستند.
روبینا شهابی سخنگوی این اداره به رادیو آزادی گفت که سطح بیکاری اکنون ۱۸ اعشاریه ۵ درصد است.
به گفته او، فقر در سال ۱۳۹۹، ۴۷ اعشاریه ۱ درصد و میزان تورم نیز ۲ اعشاریه ۳ درصد بود که در مقایسه به سال گذشته افزایش یافتهاست.
این نگرانیها در حالی است که سالانه شمار زیادی از افغانان به دلیل کاریابی مجبور به ترک کشور میشوند و با پیمودن راههای پرخطری تلاش میکنند به کشورهای دیگر برسند.
حالا عدهی اندکی هم که مشغول کار هستند، روشن نیست که در دوره پس از خروج نیروهای خارجی از این کشور، سرنوشت آنان چه خواهد شد.