وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان وضعیت کنونی سکتور صحی را اضطراری میداند و میگوید، پس از متوقف شدن کمکهای خارجی وضعیت این سکتور بحرانی شده است.
عبدالباری عمر، معین عرضۀ خدمات صحی این وزارت امروز شنبه (۱۱ جدی) در یک نشست خبری در کابل گفت، بدون کمک خارجیها فعالیت تمام مراکز صحی امکان ندارد.
آقای عمر از جامعۀ جهانی میخواهد که کمک به وزارت صحت را سیاسی نکنند و بر اساس شعارهای بشردوستانهشان به افغانها در بخش صحت کمک کنند: "ما از جهان میخواهیم اگر واقعاً به انسانیت متعهد هستید، اگر شعارهایتان واقعاً درست است، چرا بخش بهداشت را سیاسی کردهاید. یک بیمار چه گناهی کرده است، یک پزشک با شما چه مشکلی دارد؟ تا دیروز حقوق میگرفت، امروز بند شده، تا دیروز برای معالجه کمک میکرد، امروز او را هم بند کرده، چرا؟"
وزارت صحت عامه طالبان اما با وجود این همه نگرانیها میگوید، کمیتۀ صلیب سرخ مسئولیت و هزینههای ۱۷ شفاخانه تخصصی را به عهده گرفته و در کنار آن صندوق کودکان ملل ملل متحد "یونیسف" و سازمان جهانی صحت نیز در برخی بخشها وزارت صحت را کمک میکنند.
اما نگرانیها و تهدیدها فراتر از این است.
بر اساس آمار وزارت صحت عامه، تنها چهار میلیون زن و کودک به سوء تغذیه مبتلا اند و باید هرچه زودتر برای کمک به آنان کاری صورت گیرد.
در حالیکه اومیکرون، نوع جهش یافتۀ ویروس کرونا نیز به سرعت در حال گسترش است، مقامهای وزارت صحت عامۀ طالبان میگویند که مراکز صحی ویژۀ این بیماری فعال شده اند و در صورت عدم کمک رسانی بسته خواهند شد.
در کنار آن افغانستان حدود سه و نیم میلیون معتاد به مواد مخدر دارد که در حال حاضر هیچ منابع مالی برای درمان آنها وجود ندارد.
علاوه بر قطع کمکهای بینالمللی، سکتور صحت افغانستان با چالشهای گستردۀ درونی نیز مواجه است.
عبدالباری عمر، معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان میگوید، خدمات خودسرانه، حلقههای مافیایی و عدم استفاده از ابزارهای تشخیصی حیاتی در شفاخانهها، مواردی هستند که راه را برای درمان غیرمعیاری باز میکنند.
آقای عمر افزود، یک کمیتۀ ملی نظارت و ارزیابی برای بررسی این موضوع ایجاد شده است: "بیش از ۱۰۰ شفاخانه، دواخانه، مرکز تشخیصی و غیره در کابل بسته شده اند و این روند هنوز ادامه دارد. در شفاخانههای دولتی، هر مشکلی که وجود داشت، افرادی که در آنجا فساد میکردند، پس از توصیه و تذکر منفک شدهاند."
او میگوید، نزدیک به ۴۰ هزار شفاخانه در افغانستان موجود اند که از این میان تنها ۱۴ هزار شفاخانه به طور رسمی ثبت و متباقی به گونۀ خودسر فعالیت میکنند.
این در حالیست که شهروندان کشور از وزارت صحت میخواهند برای معیاری سازی خدمات صحی توجه بیشتر کنند.
روحالله تلاش باشندۀ کابل در مورد میگوید: "ما از وزارت صحت میخواهیم که تلاش خود را برای ارائه خدمات با کیفیت افزایش دهد. در بخش درمان هم دوا بسیار بیکیفیت است و درمان هم آنگونه که نیاز است معیاری صورت نمیگیرد."
مسئولان وزارت صحت طالبان در ۱۵ نوامبر گفته بودند، در سراسر کشور ۱۶ صد شفاخانه خصوصی فعال اند که از این میان تنها ۶۰۰ شفاخانه ثبت و راجستر است و متباقی فعالیت خودسر دارند.
در کنار آن تنها یک آزمایشگاه برای آزمایش کیفیت داروها و مواد غذایی وجود دارد که آن هم نمیتواند ضرورتها را برآورده کند.