تهاجم روسیه به اوکراین و تغییر توازن قدرت در منطقه؛ سرنوشت کشور های آسیای میانه چی خواهد شد؟

تهاجم روسیه بر اوکراین، توازن قدرت را در آسیای میانه تغییر داده و سرنوشت کشور های آسیای میانه که آرام آرام از سیطره قدرت روسیه دور میشوند نیز در هاله یی از ابهام مانده است.

به عقیدۀ کارشناسان، چین می خواهد، رد پای خودرا در این منطقه تقویت کند، اما سوال اینست که آیا روسیه این حرکت موافق است، یا خیر؟

ماه گذشته تاجکستان موافقت کرد که تمرینات منظم ضد تروریزم را یکجا با نیروهای امنیتی چین در قلمرو خود، انجام دهد.

پرسونل نظامی تاجکستان و چین از سال ۲۰۱۵ به اینسو سه تمرین نظامی دوجانبه ای را انجام داده اند، اما قراردادی که در اواخر ماه نوامبر امضا شد، همکاری نظامی رو به رشد بین این دو کشور را رسمیت بخشیده و جاه طلبی های در حال افزایش پیکنگ را در تاجکستان و سایر کشورهای آسیای میانه، متبارز می سازد.

به عقیدۀ کارشناسان، تهاجم روسیه بر اوکراین در ماه فبروری، موجی از تکانه های شدید جیوپلیتیک را به سراسر آسیای میانه وارد کرد و فرضیات دیرینه را در مورد توازن قدرت در منطقه، تغییر داد.

تیمور عمروف، یکی از اعضای"بنیاد کارنیگی برای صلح بین المللی" به رادیو آزادی گفت که تاجکستان با امضای توافق اخیر با چین می خواهد، اتکای خود به روسیه را تغییر دهد. اما به عقیدۀ عمروف، سوال بزرگ این است که آیا روسیه با این حرکت موافق است، یا نی؟

به نوشتۀ مرکز خبر رادیو آزادی، گرچه تاجکستان رسماً انکار می کند که نیروهای امنیتی چین یک پایگاه امنیتی را در امتداد سرحد تاجکستان با افغانستان یکجابا همتایان تاجک شان اداره می کنند، پیکنگ در حال بازسازی پایگاه های سرحدی قدیمی زمان شوروی و ایجاد پوسته های بازرسی جدید در امتداد سرحد طولانی تاجکستان با افغانستان، است.

رافالو پانتوچی، عضو ارشد موسسه خدمات متحد سلطنتی لندن و انستیتوت مطالعات بین المللی اس. راجاراتنام در سنگاپور میگوید، در حالیکه جنگ اوکراین فرصتی را برای کشور های آسیای میانه فراهم کرده تا همکاریهای خود را با بسیاری از کشورها گسترش دهند، اما با تهاجم مسکو، محاسبات پیکنگ برای آسیای میانه و شیوۀ برخورد با روسیه در منطقه، خنثی نشده است.

پانتوچی به رادیو آزادی گفت که سالجاری، سال تغییرات عمده ای بوده، اما به زبان چینی، همه چیز به طور چشمگیر تغییر نکرده، سرحدات صعب العبور تاجکستان با افغانستان منبع نگرانی دایمی برای آنها بوده و این چیزی است که آنها می خواهند با آن کنار بیایند.

به گفتۀ پانتوچی، در حالی که چین نگران بی ثباتی است، اما تمایلی هم به تبدیل شدن به یک داور برای حل مشکلات این منطقه را ندارد.