یوناما ناوقت روز چهارشنبه، ۳ ماه دلو، در مطلبی در فیس‌بوک نقش یخچال‌های طبیعی را برای طبیعت و بشریت حیاتی خواند.
یوناما افزوده است، تحقیقات نشان می‌دهد که این یخچال‌ها به دلیل تغییرات اقلیمی در ۲۵ سال گذشته در حال ذوب شدن هستند.
یوناما در حالی در این مورد ابراز نگرانی کرده که افغانستان از سال‌ها به این‌سو خشک‌سالی پیهم را تجربه می‌کند، چیزی که سبب کاهش آب‌های زیرزمینی و کم‌آبی در ولایات مختلف این کشور شده‌است.
خشک شدن کاریزها
این شرایط نه‌تنها تأمین آب آشامیدنی را برای مردم دشوار کرده، بل‌که بر کشاورزی که منبع اصلی معیشت بخش عمدهٔ جمعیت افغانستان است، نیز تأثیر منفی گذاشته است.
تمام کاریزها خشک شده‌است و فعلاً از چاه‌های عمیق استفاده می‌کنیم.
حبیب‌الرحمن، یک تن از دهاقین ولایت غزنی است. او از خشک شدن کاریزهای آب زراعتی در منطقهٔ اسفندک مرکز نگران است.
این دهقان در صحبت با رادیو آزادی مشکلات کم‌آبی در ولایت غزنی را این‌گونه توضیح داده است:
«تمام کاریزها خشک شده‌است و فعلاً از چاه‌های عمیق استفاده می‌کنیم، آن هم توسط ماشین‌های تیلی. مشکل ما همین است، کاریزها مسدود شده و فعلاً آب نداریم.»
سمیه، باشندهٔ اصلی ولسوالی خواجه دوکوه ولایت جوزجان است. او که به دلیل مشکلات خشک‌سالی از آن ولسوالی به شهر شبرغان کوچ کرده، از مشکلات ناشی از این وضعیت در زادگاهش به رادیو آزادی چنین گفته است: «ولسوالی خواجه دوکوه اصلاً آب شیرین ندارد. آب را می‌خرند. برای لباس‌شویی و تمام کارهایی که با آب می‌شود، بیرل بیرل هفته‌وار ۵۰۰ تا ۶۰۰ افغانی تنها به خاطر نوشیدن می‌خرند»
۳۰۰۰ یخچال کوچک
دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان همچنان می‌گوید که در افغانستان نزدیک به سه هزار یخچال کوچک وجود دارد که حدود ۲،۵۰۰ کیلومتر مساحت را پوشش می‌دهد.
این یخچال‌ها بیشتر در کوه‌های هندوکش و پامیر متمرکز هستند و نقش خیلی مهمی در منابع آب محلی و منطقه‌ای دارند.
به‌گفتهٔ یوناما، این کشور تنها ۱،۹۴۲ دریاچهٔ یخچالی دارد که برای تأمین آب آشامیدنی و آبیاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
چگونه از یخچال‌های طبیعی در افغانستان حفاظت شود؟
محمد اقبال همدرد، آگاه محیط زیست است.
او در صحبت با رادیو آزادی گفت که برای کاهش گازهای گلخانه‌ای تلاش شود: «هر گاه ما نتوانیم یخچال‌ها را حفاظت کنیم و زمینهٔ سرسبزی را در افغانستان پیش‌تر مساعد نسازیم، کمربندهای سبز را ایجاد نکنیم، با تغییرات اقلیمی مبارزه نکنیم و در قسمت کاهش گازهای گلخانه‌ای نقش نداشته باشیم، بدون شک، این سبب می‌شود که ذوب شدن یخچال‌ها سرعت پیدا کند.»
سازمان ملل متحد پیش از این دربارهٔ کاهش منابع آب زیرزمینی کابل نیز هشدار داده و گفته بود که اگر اقدامی انجام نشود، منابع آب زیرزمینی پایتخت ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به‌طور کامل خشک شوند.
افزون‌بر کمبود آب و خشک‌سالی‌های متوالی، افغانستان اخیراً با چندین آفت طبیعی دیگر از جمله زلزله، سیلاب‌ها، رانش زمین و سرمای شدید نیز روبه‌رو است.
به گفتهٔ شماری از نهادهای بین‌المللی، این آفات طبیعی به دلیل ضعف زیرساخت‌ها، کمبود منابع و عدم مدیریت، آسیب‌پذیری افغانستان را در برابر بحران‌ها افزایش داده‌است.