برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد (یو ان هبیات) هشدار می‌دهد که بازگشت‌کنندگان افغان بدون داشتن پناهگاه مصون نمی‌توانند زندگی خود را دوباره بسازند.
این نهاد یک‌شنبه ۲۴ اگست در صفحه ایکس خود تأکید کرده که بدون مسکن مناسب، ادغام مجدد ناممکن است.
در ادامه آمده که با وجود همکاری‌های گسترده برای کمک به بازگشت‌کنندگان از ایران و پاکستان، نیازها به‌مراتب بیشتر از منابع موجود است.
یو ان هبیات تأکید کرده که در این خصوص باید اکنون اقدام فوری صورت بگیرد.
در همین حال، شماری از مهاجران بازگشته از ایران و پاکستان می‌گویند نبود سرپناه بزرگ‌ترین مشکل آنان است و در کنار چالش‌های دیگر، زندگی‌شان را به‌شدت دشوار کرده است.
ما هیچ چیز نداریم به‌خدا، من یک طفل کوچک دارم که بسیار مریض است، آمدم اینجا؛ اما خانه نداریم که در آن زندگی کنیم. فعلاً در خانه‌ی خویشاوندان خود هستیم.
یک بانوی بازگشته از ایران که در کابل به‌سر می‌برد و نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت با آن‌که بیش از یک ماه از برگشت او و خانواده‌اش می‌گذرد نتوانسته خانه‌ای برای کرایه پیدا کند.
«ما هیچ چیز نداریم به‌خدا، من یک طفل کوچک دارم که بسیار مریض است، آمدم اینجا؛ اما خانه نداریم که در آن زندگی کنیم. فعلاً در خانه‌ی خویشاوندان خود هستیم. هیچ چیزی نداریم. در ایران کار بود، می‌گذاشتند کار کنیم، در افغانستان کار نیست و این‌ها (طالبان) نمی‌گذارند کار کنیم و حالا در این بدبختی نشسته‌ایم.»
یک بانوی دیگر که سه هفته پیش همراه با شوهر و شش فرزندش از پاکستان به ولایت ننگرهار آمده، می‌گوید ناچار شده خانه‌ای دورافتاده را در کوه کرایه بگیرد، اما توان پرداخت کرایه آن را هم ندارد و با مشکلات شدید اقتصادی روبه‌رو است.
او که هم نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت:
«اینجا خانه به کرایه گرفته‌ایم، نه کسی احوال ما را پرسیده و نه کاری وجود دارد که کار کنیم. شوهرم پیر و فرزندانم کوچک‌اند. از روی ناچاری و مجبوریت اینجا مانده‌ایم. برای ما پارچه (خروج) داده‌اند. فقط یک‌بار یک خانم اینجا آمد که وضعیت ما را بپرسد. من و فرزندانم همه رفتیم، از ما معلومات گرفت، اما هیچ چیزی تا حال برای ما کمک نشده است.»
پیش از این هم شماری از مهاجرانی که از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند، در زمینه‌ی سرپناه با مشکلات جدی روبه‌رو بوده‌اند و بارها در گفتگو با رادیو آزادی از این مشکل شکایت کرده‌اند.
همچنان برخی از نهادهای بین‌المللی با ابراز نگرانی گفته‌اند که نداشتن سرپناه می‌تواند هزاران خانواده را در برابر سرمای زمستان، فقر و بی‌سرنوشتی بیشتر آسیب‌پذیر بسازد.
بر اساس معلومات کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (یو‌ان‌اچ‌سی‌آر)، از آغاز سال جاری میلادی تاکنون ۲.۳ میلیون مهاجر افغان از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند.
این در حالی است که بر اساس گزارش‌های تازه، در روزهای اخیر میزان بازگشت مهاجران افغان از پاکستان و ایران افزایش یافته است.
کمیسیون رسیدگی به مشکلات مهاجران حکومت طالبان یک‌شنبه ۲۴ اگست گفته است که تنها در دو روز گذشته، ۶۵۰۰ مهاجر افغان از طریق گذرگاه‌های تورخم و سپین‌بولدک به افغانستان بازگشته‌اند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) هفته گذشته اعلام کرد که تنها در ۱۶ روز نخست ماه اگست سال جاری، بیش از ۱۲۹ هزار مهاجر افغان از ایران اخراج شده‌اند.
همزمان، وزارت امور مهاجرین و بازگشت‌کنندگان حکومت طالبان گفت که روز پنج‌شنبه، ۲۱ اگست، ۶۳۶ خانواده از گذرگاه اسلام‌قلعه و راه ابریشم نیمروز از ایران به افغانستان بازگشته‌اند.
