این مرکز در اعلامیهای که روز یکشنبه ۲۷ میزان منتشر کرده، گفته است که این اقدام در پی ابلاغ دستور ادارهٔ امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان در هرات، مبنی بر ممنوعیت نشر تصاویر موجودات زنده در این ولایت صورت گرفته است.
در ادامه، این مسئله خلاف اصول بنیادی آزادی بیان و رسانههای آزاد خوانده شده و نسبت به پیامدهای ناگوار این روند بر کار رسانهها و خبرنگاران آزاد و دسترسی مردم به اطلاعات، که پیشتر نیز بسیار محدود شده بود، هشدار داده شده است.
این سازمان از حکومت طالبان خواسته تا با تجدید نظر و لغو این دستور، فضای لازم برای فعالیت آزادانه و بدون ترس رسانهها فراهم کند تا خبرنگاران بتوانند از حقوق بنیادی خود بهرهمند شوند.
سمیه ولیزاده، مسئول کمیتهٔ ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان، روز دوشنبه ۲۸ میزان به رادیو آزادی گفت که این اعلامیه به اساس منابع موثق این مرکز ترتیب و منتشر شده است.
«چیزی که در اعلامیه درج شده است، موثق میباشد، چون ما تا زمانی که اطلاعات را دریافت نکرده باشیم، چیزی را درج نمیکنیم.»
مرکز خبرنگاران افغانستان در اعلامیهٔ خود گفته است که اکنون در هرات، افزون بر تلویزیون ملی تحت کنترل طالبان، نه تلویزیون خصوصی وجود دارد و ممنوعیت نشر تصاویر موجودات بر دیگر رسانههای این ولایت تأثیر منفی گذاشته است.
در ادامه آمده که محدودیت نشر تصاویر موجودات زنده بر فعالیت رادیوهای محلی که در شبکههای اجتماعی فعالیتهای تصویری دارند و بر فعالیت خبرگزاری دولتی باختر در هرات که در پیامرسانهای واتساپ و تلگرام فعالیت دارد نیز تاثیر منفی گذاشته و فعالیت آنها را بهشدت محدود کرده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در ادامه نوشته است که نمایندگان ادارهٔ امر به معروف و نهی از منکر طالبان در هرات، موضوع ممنوعیت نشر تصاویر موجودات زنده در این ولایت را در اول ماه میزان سال جاری در نشستی با مسئولان شماری از رسانهها و یوتیوبران محلی مطرح کرده و از آنها خواسته تا این درخواست را رعایت کنند.
اما یکی از مسئولان یکی از نهادهای مدافع خبرنگاران در هرات که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت: «فعلاً نشرات کابل را وصل کردهاند؛ یعنی همان نشرات کابل اینجا نشر میشود. گزارشگران تلویزیون ملی رویدادهای هرات را تهیه میکنند و در خبرهای کابل نشر میشود. کارمندان فقط کارهای تخنیکی را انجام میدهند و برای کابل مواد تهیه میکنند و برای نشر به کابل میفرستند. دیگر تلویزیونها هم نشرات دارند، اما چیزی که اینها ـ طالبان ـ میگویند، باید نشر کنند.»
اولین رسانه که خود تلویزیون ملی هرات است، مجبور به اجرای این فرمان شده است.
یکی از خبرنگاران در هرات که نخواست به دلیل حساسیت موضوع نامش در گزارش گرفته شود، اما به رادیو آزادی گفت که پخش برنامههای رادیو تلویزیون ملی تحت کنترل طالبان در هرات فقط با گذاشتن یک تصویر غیرمتحرک و همراه با نشر گزارشهای صوتی جریان دارد.
«اولین رسانه که خود تلویزیون ملی هرات است، مجبور به اجرای این فرمان شده است. من برای اینکه اطمینان بیشتر حاصل کنم، رفتم تمام گزارشات را چک کردم؛ تمام گزارشات از دیروز به این طرف بهصورت صوتی یا نوشتاری است.»
او همچنان ویدیوی کوتاهی را با رادیو آزادی شریک ساخته که نشان میدهد رادیو تلویزیون ملی تحت کنترل طالبان در هرات هنگام نشر گزارش خود در مورد (تجلیل از هفتهٔ سره میاشت)، یک تصویر غیرمتحرک از طبیعت را گذاشته و همزمان صدای خبرنگار آن بهگونهٔ صوتی نشر میشود.
حکومت طالبان رسماً در این مورد چیزی نگفته، اما در گذشته وزارت امر به معروف و نهی از منکر آنان گفته است که قانون منع نشر تصاویر موجودات زنده بهگونهٔ تدریجی در سراسر افغانستان تطبیق خواهد شد.
به اساس معلومات مرکز خبرنگاران افغانستان، از آغاز روند ممنوعیت نشر تصاویر موجودات زنده در رسانهها در اسد ۱۴۰۳ تا کنون، افزون بر هرات، در ۲۱ ولایت دیگر بهصورت رسمی اعلام شده است که این دستور، محدودیتهای کاری برای رسانهها را تشدید کرده و دهها تلویزیون بسته شده یا به رادیو تغییر یافتهاند.
این در حالیست که اخیراً نشرات تلویزیون شمشاد در کابل نیز از سوی حکومت طالبان برای دو روز متوقف شد و پس از نشر اعلامیهای از سوی این رادیو و تلویزیون مبنی بر رعایت اصول مسلکی و تأکید بر فراهمکردن «قناعت» حکومت طالبان، دوباره فعالیتش را از سر گرفت.
به گزارش شماری از نهادهای حمایتکننده از رسانهها، در بیش از چهار سال گذشته، رسانههای افغانستان زیر کنترل و مطابق با دستورالعملها و مقررات تعیینشده از سوی حکومت طالبان فعالیت داشتهاند؛ امری که به گفتهٔ این نهادها باعث توقف یا محدود شدن فعالیت شماری از رسانهها در کشور شده است.