در اعلامیهای که به تاریخ ۲۰ نوامبر از سوی هیدر بار، مسئول بخش زنان سازمان در شبکهی ایکس منتشر شده آمده است که طالبان با این محدودیت، تمامی حقوق زنان از جمله آزادی گشتوگذار، حق کار و دسترسی به خدمات صحی را بهشکل جدی نقض میکنند.
در اعلامیه همچنان آمده است که حجاب اجباری بخشی از سیاست طالبان برای کنترل بدن زنان و نامرئیساختن آنان است و نشاندهندۀ روند گستردهتر محدودسازی زنان در سراسر کشور میباشد.
نتیجۀ این محدودیتها خانهنشینساختن و منزویکردن کامل زنان است.
سحر فطرت، پژوهشگر امور زنان در سازمان دیدبان حقوق بشر، در صحبت با رادیو آزادی گفت که حکومت طالبان با اعمال محدودیتهای روزافزون، زنان را به انزوای کامل میکشاند.
او افزود: «این تلاش هرچه بیشتر طالبان برای محدود کردن زنان از فعالیت و کار و همچنان کنترل بدن زنان است. نتیجۀ این محدودیتها خانهنشینساختن و منزویکردن کامل زنان است. جامعهٔ جهانی باید به زنان افغان گوش دهد و با بهرسمیتشناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان توسط طالبان، برای پاسخگو ساختن آنها در قبال سوءاستفادههای روزافزون و نقض حقوق زنان اقدام کند.»
در این اعلامیه همچنان به واکنشهای گستردهٔ زنان افغان در هرات، کابل و بیرون از کشور اشاره شده است؛ از جمله آتشزدن برقع و سردادن شعارهایی چون "نه از نفرت، بلکه برای رهایی میسوزانیم".
سازمان دیدبان حقوق بشر تأکید کرده است که هر محدودیت تازهٔ طالبان، زنان را بیشتر به سوی انزوا و حذف اجتماعی سوق میدهد و حکومتها باید به صدای آنان پاسخ دهند و برای واداشتن طالبان به پاسخگویی اقدام کنند تا آزادی زنان افغان دوباره تأمین گردد.
در عین حال، شماری از زنان و دختران افغان در ولایت هرات میگویند که این محدودیت دسترسی آنان به خدمات صحی و سایر خدمات را بهشدت مختل کرده است.
با وجودیکه چادرنماز و ماسک داشتم و با حجاب اسلامی رفته بودم، برایم اجازه داده نشد.
یکی از زنان که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش ذکر شود، گفت چند روز پیش هنگامی که طفل ششسالهاش را برای تداوی به شفاخانهٔ حوزوی هرات برده بود، اجازهٔ ورود به شفاخانه را دریافت نکرد.
او روز پنجشنبه ۲۰ نوامبر به رادیو آزادی گفت: «هرچه التماس کردم که حالت طفلم خراب است و بگذارید او را به داکتر نشان بدهم؛ با وجودیکه چادرنماز و ماسک داشتم و با حجاب اسلامی رفته بودم، برایم اجازه داده نشد. نه تنها برای من، بلکه برای همهٔ خانمها اجازه ندادند. تا دوازده بجه پشت دروازههای بستهٔ شفاخانهٔ حوزوی ایستاده بودیم و بعد ناچار شدم طفل خود را دوباره به خانه بیاورم.»
یک دختر دیگر افغان نیز که نخواست نامش ذکر گردد، میگوید که این محدودیت تنها به شفاخانهها محدود نمانده است: «تمام دروازههای شفاخانه را بسته کردهاند و فقط یک دروازه را باز گذاشتهاند تا کنترل بیشتر داشته باشند. حتی در بخش اخذ پاسپورت نیز هیچ خانمی بدون برقع پاسپورت گرفته نمیتواند و اجازهٔ مراجعه داده نمیشود.»
هرچند طالبان پوشش اجباری برقع یا چادری را رد کردهاند، اما تأکید میکنند که زنان باید در سراسر افغانستان «حجاب اسلامی» را رعایت کنند.
سازمان داکتران بدون مرز نیز پیشتر گفته بود که با اعمال این محدودیتهای تازه، مراجعهٔ بیماران زن به شفاخانهٔ حوزوی هرات ۲۸ درصد کاهش یافته است.
طالبان پس از بازگشت به قدرت در افغانستان و در بیش از چهار سال گذشته، سلسلهای از محدودیتها را بر زنان و دختران وضع کردهاند؛ از کار و تحصیل گرفته تا گشتوگذار و سایر عرصههای زندگی.
ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، به تاریخ ۱۷ ثور ۱۴۰۱ در فرمانی از وزارت امر به معروف و نهی از منکر خواسته بود که حجاب بهصورت اجباری بر زنان عملی شود و تأکید کرده بود که زنان «تا حد امکان» در خانه بمانند.
در این فرمان آمده بود که زنان باید در اماکن عمومی چهرهٔ خود را بپوشانند، بدون ضرورت از خانه بیرون نشوند و در صورت سرپیچی، سرپرست خانواده مجازات میشود.
این فرمان و اجرای آن از همان زمان تاکنون با واکنشهای گسترده در داخل و خارج از افغانستان همراه بوده است.