این سفارت روز شنبه، ۲۲ نوامبر در اعلامیهای که در صفحه ایکس خود منتشر کرده، جزئیات بیشتر در مورد این توافقنامه ارائه نکرده، اما نوشته که امضای این تفاهمنامه چشمانداز همکاری بخشهای خصوصی دو کشور را بهبود خواهد بخشید.
اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان میگوید که ایران یک شریک تجاری خوب افغانستان است و با امضای این تفاهمنامه، همکاریهای دوجانبه میان دو کشور در زمینههای تجارت، سرمایهگذاری و سکتور خصوصی بیشتر خواهد شد.
من باور دارم که روابط تجاری ما با ایران بیشتر بهبود خواهد یافت.
خانجان الکوزی، عضو هیئت مدیرۀ این اتاق به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر، این اتاق سالانه دو و نیم میلیارد دالر با ایران داد و ستند تجارتی دارد و تلاشها ادامه دارد تا این رقم بیشتر شود.
"من باور دارم که روابط تجاری ما با ایران بیشتر بهبود خواهد یافت و هر مشکلی که وجود دارد با ایجاد اتاق مشترک حل خواهد شد، علاوه بر آن موضوع ایجاد تسهیلات برای تاجران افغان در بندر چابهار وجود دارد که روی آن نیز کار جریان دارد."
یک روز پیش از امضای این تفاهمنامه، اتاق تجارت مشترک افغانستان، ایران و ازبیکستان هم تشکیل شده است.
خبرگزاری صدا و سیمای ایران به نقل از پور آبادی؛ مسئول اتاق بازرگانی مشترک در ایران گزارش داده که گفته هدف از ایجاد این ساختار، افزایش مراودات اقتصادی خراسان شمالی با ازبیکستان و افغانستان است.
این در حالیست که پاکستان بیش از ۴۰ روز به این طرف تمام گذرگاههای خود را با افغانستان مسدود کرده و تجارت میان دو کشور متوقف شده است که از این ناحیه خسارات مالی قابل توجه به تاجران دو طرف وارد شده است.
در واکنش به این اقدام پاکستان، حکومت طالبان به تاجران افغان هشدار داده تا قراردادهای تجارتیشان را تا سه ماه آینده با پاکستان فسخ کنند و ظاهراً درتلاش است تا راههای بدیل تجارتی را پیدا کند.
برخی رسانههای نزدیک به طالبان از جمله "رادیو حریت" به نقل از منابع در بلخ گزارش داده که قرار است روز شنبه، ۲۲ نوامبر روند صادرات میوۀ خشک و تازۀ افغانستان از طریق بندر حیرتان به کشورهای آسیای میانه آغاز شود.
نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت حکومت طالبان نیز در حال حاضر برای گسترش روابط تجاری به هند سفر کرده است.
او به رسانههای هندی گفته است که طالبان آمادۀ واردات سمنت، دارو و مواد غذایی از آن کشور و صادرات پنبه و میوههای خشک و تازه از افغانستان به هند اند.
علاوه بر این، شرکت هوایی آریانا افغان اعلام کرده که سه طیارۀ خریداری میکند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان این خبر را روز شنبه، اول قوس در صفحۀ ایکس خود منتشر کرد و به نقل از مقامات شرکت آریانا گفته که این طیارهها به هدف تسهیل حمل و نقل صادراتی خریداری میشوند.
ریاست عمومی شرکتهای حکومت طالبان هم با تأیید این موضوع به نقل ملا بختالرحمن شرافت، رئیس شرکت هوایی آریانا افغان گفته که این طیارهها از نوع بوئینگ یا ایربس خواهند بود و قیمت آنها بین ۲۵ تا ۳۵ میلیون دالر امریکایی برآورد شده است.
او افزوده که با خرید این طیارهها هزینههای حمل و نقل اقلام کاهش خواهد یافت و میزان انتقال صادرات افغانستان، به ویژه میوههای تازه و خشک، به بازارهای جهانی افزایش خواهد یافت.
یافتن راههای بدیل بسیار مهم و یک اقدام خوب است، اما تاجران، دهقانان و باغداران ما توانایی و ظرفیت بسته بندی کالاها را به استندردهای بین المللی ندارند.
شماری از تاجران افغان یافتن راههای بدیل برای تجارت افغانستان را یک اقدام خوب میدانند، اما آنان میگویند که صادرات افغانستان به بقیه نقاط جهان هزینۀ زیادی دارد که تاجران افغان توان پرداخت آن را ندارند.
بشیر افغان یکی از این افراد به رادیو آزادی گفت:
"یافتن راههای بدیل بسیار مهم و یک اقدام خوب است، اما تاجران، دهقانان و باغداران ما توانایی و ظرفیت بسته بندی کالاها را به استندردهای بین المللی ندارند و دیگر اینکه بر کالاهای ما مصارف بیشتر میآید که ما توان پرداخت آنرا نداریم."
او از حکومتهای طالبان و پاکستان می خواهد که مسایل سیاسی را از تجارت جدا کنند و اجازه دهند که تجارت بین افغانستان و پاکستان ادامه یابد.
پاکستان پس از درگیریهای شدید میان دو طرف در امتداد خط دیورند به تاریخ یازدهم اکتوبر تمامی گذرگاهها میان دو کشور از جمله تورخم را بست.
اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان گفته است که در حال حاضر تا ۳۰۰۰ کانتینر کالاهای افغانستان در بندر کراچی پاکستان متوقف مانده است که هر کانتینر روزانه ۱۰۰ دالر هزینه برمیدارد.
از سوی دیگر رسانههای پاکستانی گزارش دادهاند که بسته شدن تورخم، به عمدهفروشان در اسلامآباد و راولپندی میلیونها روپیۀ پاکستانی زیان وارد کرده است.
روزنامۀ پاکستانی "اکسپرس تربیون" گزارش داده است که هر عمده فروش حداقل ۱۵ میلیون روپیۀ پاکستانی خساره مالی دیده است.
وزارت خارجۀ پاکستان هم گفته است که حکومت طالبان مسئول ادامۀ مسدود شدن گذرگاهها میان دو کشور و ایجاد مانع در تجارت این دو کشور است.
طاهر اندرابی، سخنگوی این وزارت، روز جمعه، ۲۱ نوامبر، در کنفرانس خبری هفتهوار خود گفت که اسلامآباد به دلیل حمایت دوامدار کابل از گروههای شبهنظامی از جمله تحریک طالبان پاکستان (تی تی پی) گذرگاهایش را با افغانستان مسدود کرده است، اما حکومت طالبان بارها ادعاهای پاکستان در مورد حضور تحریک طالبان پاکستان در افغانستان را رد کرده است.