سازمان گزارشگران بدون مرز با استقبال از توصیههای اخیر یوناما برای حمایت از خبرنگاران، از محکمه جزایی بینالمللی خواستار پیگیری قضیههای قتل خبرنگاران در افغانستان شده است.
مرکز محکمهٔ جزایی بینالمللی در شهر هاگ هالند است. این نهاد در کنار مسایل کلان حقوقی دیگر بیشتر روی جرایم جنگی در کشورها تمرکز میکند.
رضا معینی مسئول بخش افغانستان و ایران این سازمان به رادیو آزادی میگوید که سطح خشونتها علیه خبرنگاران در دو سال اخیر و پس از توافقنامه صلح امریکا با طالبان افزایش یافته است: "این آغازیست برای اعلان شکایت سازمان گزارشگران بدون مرز به دیوان کیفری بینالمللی و آغاز تحقیق و بررسی در این رابطه. مرگ روزنامهنگاران، کشتار هدفمند روزنامهنگاران در این شرایط، بهویژه جنایت جنگی است و در صلاحیت دیوان کیفری بینالمللی."
سازمان گزارشگران بدون مرز در حالی از این محکمهٔ بینالمللی خواستار پیگیری قضیههای خبرنگاران شده که در گزارش منتشر شده هیئت معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) به روز دوشنبه، در سه سال اخیر ۳۳ خبرنگار و کارمند رسانهیی در کشور جانهایشان را از دست داده اند که شش تن تنها در چهار ماه اخیر به گونه هدفمند کشته شده اند.
در گزارش یوناما آمده که شمار زیادی از خبرنگاران دست به خودسانسوری زده یا کارشان، خانه و کشور خود را ترک کردهاند.
برخی نهادهای حامی خبرنگاران در کشور نیز با نگرانی از وضعیت کنونی خبرنگاران در کشور میگویند آنان بارها از نهادهای بینالمللی خواسته اند تا جلو قتلهای هدفمند خبرنگاران گرفته شود.
صدیق الله توحیدی مسئول کمیته مصونیت خبرنگاران میگوید: "این امر مستلزم یک اقدام جهانی است تا طرف مقابل مجبور شود به این خواست تن دهد. باور ما این است که اگر این نوع قتلها ادامه پیدا کند، سکتور آزادی بیان و آزادی رسانهها که در دو دهه اخیر دستاوردهای کلانی در افغانستان داشته، از دست خواهد رفت."
سازمان گزارشگران بدون مرز به نقل از گزارش یوناما، عامل قتل بیشتر خبرنگاران و کارمندان رسانهیی را طالبان و گروه دولت اسلامی موسوم به داعش دانسته است – ادعایی که هموراه از سوی گروه طالبان رد شده.
ذبیحالله مجاهد سخنگوی این گروه روز دوشنبه در مصاحبه با رادیو آزدای گفت که آنان تحقیقات خود را در باره عاملان قتلهای هدفمند انجام داده و در زمان مناسب با مردم شریک میسازند.
وزارت اطلاعات و فرهنگ میگوید در همکاری با وزارت داخله گروه تماس ایجاد کرده تا از این طریق به مشکلات امنیتی خبرنگاران رسیدگی کند.
عبدالمنان شیوای شرق معین این وزارت به رادیو آزادی میگوید به دهها قضیه ضد امنیتی خبرنگاران رسیدگی کرده است: "تا حال به چندین تهدید علیه خبرنگاران از طریق گروه تماس رسیدگی شده، جانشان نجات داده شده و به مراکز امن انتقال یافته اند."
چندی پیش نیز سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالانه خود گفت که در پنج سال گذشته افغانستان یکی از مرگبارترین کشورها برای کارکنان رسانهیی بوده است.
الیاس داعی خبرنگار رادیو آزدای در هلمند، یما سیاوش گوینده پیشین طلوعنیوز، رحمتالله نیکزاد خبرنگار آزاد در غزنی، ملالی میوند گوینده تلویزیون انعکاس در ننگرهار و بسمالله عادل خبرنگار در ولایت غور از خبرنگارانی استند که در چهار ماه اخیر در کشور کشته شدند.
گرچه دولت افغانستان گفته که برخی افراد در ارتباط با این قتلها دستگیر شدهاند اما عاملان قتل شمار دیگر خبرنگاران تا کنون مشخص نیست.