ولایت هرات یکی از مسیرهای قاچاق مواد مخدر به خارج از افغانستان خوانده می‌شود، از همین‌رو دسترسی به مواد مخدر در این ولایت خیلی آسان است.
برعلاوه معتادان ساکن خود این ولایت، هزاران باشنده دیگر ولایت‌های افغانستان که از ایران رد مرز می‌شوند، نیز در هرات می‌مانند و در کنار جاده‌های این شهر به استفاده از مواد مخدر ادامه می‌دهند.
محمد عارف مسئول کلینیک‌های ترک اعتیاد ولایت هرات می‌گوید، در سالجاری شمسی هیچ برنامه جمع‌آوری معتادان در این ولایت اجراء نشده، از همین‌رو تعداد معتادان بی‌سرپناه در شهر خیلی زیاد شده و سبب نگرانی مردم شده است: "از سال گذشته به این‌سو شمار معتادان بگونه چشم‌گیر افزایش یافته است. حکومت از اوایل سالجاری هیچ‌گونه برنامه برای جمع‌آوری معتادان عملی نکرده است. در سال‌های گذشته معمولاً یکی – دو برنامه داشتیم که معتادان بی‌سرپناه را از سطح شهر جمع‌آوری می‌کردیم، اما بنا به دلایلی برنامه جمع‌آوری معتادن در سال ۱۴۰۰ و حتی از اواخر سال ۱۳۹۹، وجود نداشته است."
این در حال است که وزارت صحت عامه افغانستان از کاهش هشتاد درصدی کمک‌های خارجی در بخش تداوی معتادان خبر می‌دهد و می‌گوید، پس از این برنامه تداوی معتادان از بودجه عادی دولت تمویل خواهد شد.
مسئولان ریاست صحت عامه هرات می‌گویند، دسترسی به مواد مخدر در این ولایت نیز خیلی آسان شده، از همین‌رو جوانان بی‌کار زودتر در دام مافیایی مواد مخدر افتاده و معتاد می‌شوند.
آنان از مردم می‌خواهند تا در همکاری با حکومت، مانع فروش مواد مخدر در مناطق‌شان شوند و در دستگیری فروشندگان آن همکاری کنند.
عبدالرحمن مرادی عضو شورای ولایتی هرات از کم‌کاری نهادهای مسئول در بخش مبارزه با مواد مخدر انتقاد می‌کند و می‌گوید، حضور گسترده معتادان در شهر سبب تشویق دیگر جوانان به استفاده مواد مخدر شده و اگر برای جمع‌آوری آنان اقدام نشود، فاجعه انسانی به بار خواهد آمد: "دهاقین ولایت هرات بخاطر محو کشت کوکنار برای ترویج کشت بدیل زعفران اقدام کردند، ولی متاسفانه ببینید معتادان در روی گلدان جاده‌های شهر هرات نشسته اند و مواد مخدر مصرف می‌کنند، که این هم اکثر‌شان برای مردم هرات است، هم نقض زیبای شهر است، خانواده‌ها فروپاشی می‌شوند، متاسفانه جوانان ما که نیروی‌کاری اند، از دست می‌روند. اقدامی که سبب شود تا ما معتادی در سطح شهر نداشته باشیم، متاسفانه نشده."
ریاست صحت عامه هرات می‌گوید، به اساس تخمین‌های آنان، تعداد معتادان بی‌سرپناه در این ولایت به پنج هزار تن می‌رسد.
در حال حاضر ۱۸ مرکز ترک اعتیاد در ولایت هرات فعالیت دارد که ۶۰۰ معتاد مواد مخدر در آن بستری اند.
