لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳ کابل ۰۳:۳۳

نگرانی نی و خانۀ آزادی بیان در مورد بسته شدن رسانه‌ها و عدم مصونیت خبرنگاران افغان


واکنش یک طالب مسلح با پوشش خبری شماری از خبرنگاران در کابل
واکنش یک طالب مسلح با پوشش خبری شماری از خبرنگاران در کابل

دو نهاد پشتیبان رسانه‌های آزاد (نهاد حمایت کنندۀ رسانه‌های آزاد افغانستان، نی و خانۀ آزادی بیان)، بسته شدن رسانه‌ها و عدم مصونیت جانی خبرنگاران در افغانستان را پس از حاکمیت طالبان نگران کننده می‌دانند.

به تازه‌گی، نهاد حمایت کنندۀ رسانه‌های آزاد افغانستان، نی در یک خبرنامه گفته که بسته شدن رسانه‌ها، بی‌کار شدن شمار زیادی از خبرنگاران و عدم مصونیت جانی آنان نگران‌کننده است.

روز دوشنبه «۲۷ جدی ۱۴۰۰» در این خبرنامه گفته شده که این می‌تواند صدمه‌ی بزرگی بر آزادی بیان، دسترسی به اطلاعات و فعالیت‌های رسانه‌ای در کشور برساند.

در بخش از این خبرنامه آمده که از زمان روی کار آمدن حکومت طالبان در افغانستان دروازۀ ده‌ها رسانۀ مختلف در سطح افغانستان بسته شده و این کار سبب شده است تا شمار زیادی از خبرنگارن وظایف‌شان را از دست بدهند.

این نهاد شرایط موجود را برای مصونیت خبرنگاران نگران‌کننده عنوان می‌کند.

نصیر احمد نوری مسئول دادخواهی نی به رادیو آزادی می‌گوید، مسئولان باید در راستای تأمین امنیت خبرنگاران و رسانه‌ها توجه جدی کنند.

آقای نوری می‌افزاید: "گروه امارت اولیای امور محسوب می‌شوند و مسلط هستند، همه آن‌چه در افغانستان می‌گذرد، آ‌ن‌ها مسئوول هستند، تا تامین امنیت رسانه‌ها و خبرنگاران را در نظر بگیرند، در صورتی‌که خبرنگار با مشکلی مواجه می‌شود و مورد لت‌وکوب قرار می‌گیرند، باید پیگیری کنند و مسئول هستند تا پاسخ‌گو باشند تا چرا این اتفاقات رخ می‌دهد و اگر پاسخ‌گو نباشند و وضعیت همین‌گونه پیش برود، رسانه‌ها امنیتی نخواهند داشت و درب هر رسانه یکی پی دیگری بسته خواهد شد."

آرشیف، بخشی از یک رسانه‌ی خصوصی در افغانستان
آرشیف، بخشی از یک رسانه‌ی خصوصی در افغانستان

با این حال شماری از خبرنگاران نیز از تهدید های موجود علیهٔ آن‌ها و عدم دسترسی به اطلاعات شکایت دارند.

ذکی قیس مدت ۲۰ سال می‌شود که با رسانه‌های مختلف هم‌چون خبرنگار کار کرده‌است.

او که خود را رئیس تلویزیون خاور معرفی می‌کند و پس از حاکمیت طالبان دیگر نتوانسته به کارش ادامه دهد، به رادیو آزادی می‌گوید که ساعت ۱۱ شنبه شب در حوزه ۱۶م در منطقه ده خدایداد کابل چند تن از افراد مسلح ناشناس دروازه‌شان را کوبیدند و برای پرسیدن آدرس وکیل گذر از او کمک خواستند، اما زمانی‌که او در را باز کرد مورد حمله قرار گرفت.

او می‌گوید: "دروازه را باز کردم تنها سرم را بیرون کردم تا ببینم کی است، یک بارگی کسی از پشت سر موهایم گرفت و شخص دیگر که رو به رو بود دروازه را به طرف خود کش کردند و خودم داخل حویلی ماندم و سرم بیرون ماند و از دو طرف گردنم دروازه را مانند قیچی کش می‌کردند، نمی‌دانم در دست‌شان چی بود به سرم چند ضربه زدند و کسی‌که دروازه را محکم گرفته بود در دستش چاقو بود، من دست او را محکم گرفتم و زمانی‌که موهایم از دست شخص دیگر رها شد عاجل داخل حویلی شدم، بسیار شوک دیده بودم."

آقای قیس به رادیو آزادی می‌گوید، او و خانواده‌اش اکنون به مکان امن‌تری پناه برده اند و در وضعیت روحی خوبی قرار ندارند.

او می‌گوید، مانند دیگر خبرنگاران که مورد خشونت و سوء قصد قرار گرفتند به قضیۀ او نیز تا اکنون رسیده‌گی نشده‌است.

آرشیف، دو تن از خبرنگاران افغان که ادعا می‌کنند از سوی شماری از طالبان مسلح پس از پوشش تظاهراتی در کابل بازداشت و لت‌وکوب شدند.
آرشیف، دو تن از خبرنگاران افغان که ادعا می‌کنند از سوی شماری از طالبان مسلح پس از پوشش تظاهراتی در کابل بازداشت و لت‌وکوب شدند.

از سوی دیگر نی و نیز خانۀ آزادی بیان چگونگی وضعیت دسترسی به اطلاعات و معلومات را نگران کننده خوانده اند.

شرف‌الدین کاکر یکی از خبرنگاران در هرات به این گفته‌ها مهر تأئید می‌زند و به رادیو آزادی می‌گوید، خبرنگاران از زمان حاکمیت طالبان در قسمت دسترسی به اطلاعات با مشکلات زیادی روبه‌رو اند.

آقای کاکر می‌گوید: "هنوز هم خبرنگاران در نقاط مختلف افغانستان با مشکلات زیادی به ویژه در حوزه غرب مواجه اند، به اکثریت از ادارات سخنگویان و مسئولان مطبوعاتی تعیین نشده‌اند، خواست ما از امارت اسلامی این است که در زمینه حل مشکلات خبرنگاران توجه جدی کنند."

در همین‌حال، خانهٔ آزادی بیان در خبرنامۀ دیگری که ناوقت دوشنبه نشر شده گفته، رسانه‌ها و خبرنگاران افغانستان به گونهٔ بی‌پیشینه‌ توسط افراد مربوط به نهادهای استخباراتی طالبان به گونه‌های مختلفی تحت فشار قرار داده شده، اکنون از آزادی کامل برخوردار نیستند و آن‌ها را به گونۀ سنجیده شده سانسور کرده‌اند.

در این خبرنامه آمده است که طالبان تلاش دارند تا تمامی رسانه‌های آزاد افغانستان را به ابزار تبلیغاتی خود مبدل کنند.

به‌گفتۀ این نهاد ریشۀ این نابسامانی‌های آزادی بیان و رسانه‌ها به حکومت طالبان می‌گردد.

این نهاد از حکومت طالبان می‌خواهد تا جلو این کار ها را بگیرند تا موجب نارضایتی خبرنگاران و محدودیت آزادی بیان در افغانستان نشود.

ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ حین دیدار و صحبت با شماری از خبرنگاران در یک کنفرانس خبری
ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان و معین وزارت اطلاعات و فرهنگ حین دیدار و صحبت با شماری از خبرنگاران در یک کنفرانس خبری

در عین‌حال، این نهاد از جامعهٔ جهانی و نهاد های جهانی پشتیبان رسانه‌ها می‎‌خواهد که در این زمینه توجه کنند تا از یک‌سو به وضعیت بد خبرنگاران رسیدگی شود و از سوی دیگر آزادی بیان که در ۲۰ سال گذشته یک دست‌آورد مهم افغانستان بوده و ده‌ها خبرنگار در این راه جان‌های شان را از دست دادند، از بین نرود.

اگرچهٔ به تازه‌گی مسئولان در حکومت طالبان به رادیو آزادی چیزی نگفته اند، اما در گذشته بارها گفته اند که آنان متعهد به آزادی بیان در چهارچوب اصول اسلامی و منافع ملی هستند.

طالبان همچنان گفته اند که شماری از خبرنگارانی‌که بی‌کار شده‌اند، علت آن از دست رفتن منابع تمویل کننده رسانه‌ها بوده‌است، نه حکومت طالبان.

پیش از این وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان با فرستادن به‌گفته خود شان توصیه‌نامۀ به رسانه‌ها محدودیت‌های را بر نشرات آن‌ها وضع کردند که واکنش برانگیز شد، اما پسان‌تر ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان به رادیو آزادی گفت که آن تنها در حد یک سفارش بوده است عملی کردن آن اجباری نیست.

XS
SM
MD
LG