آنان در صحبت با رادیو آزادی گفتند که برای تعدادی از آنان حتی زمینه‌ی یادگیری خط بریل میسر نیست.
در ولایت‌های دور، افراد نابینا به مواد درسی به‌شمول کتاب نیاز دارند.
فریبا سلطانی، بانویی که دچار اختلال بینایی است، از ولایت میدان وردک به رادیو آزادی گفت که آن‌ها نیازمند مواد آموزشی هستند: «در ولایت‌های دور، افراد نابینا به مواد درسی به‌شمول کتاب نیاز دارند. سر خود شاگردان درس‌ها را با خط بریل می‌نویسند یا استادان خودشان می‌نویسند، چون کتاب وجود ندارد. در ولایت‌ها، آن‌ها وسایلی را که در مکتب‌های کابل است، اصلاً نمی‌شناسند.»
فریبا می‌گوید در کنار این همه مشکلات، با محروم شدن از ادامه‌ی آموزش، خیلی ناامید شده است:
«دردناک بودن این موضوع را هیچ کسی نمی‌تواند اندازه کند که یک دختر از آموزش محروم شود، به‌خصوص دختران نابینا که فقط دلخوشی‌شان درس خواندن و پیشرفت‌شان است.»
به‌اساس گزارش‌ها، لیسه‌ی مسلکی نابینایان و انستیتوت نابینایان در کابل که در راستای آموزش و توانمندسازی افراد نابینا و کم‌بینا فعالیت می‌کنند، در سال‌های اخیر با مشکلاتی، از جمله کمبود امکانات آموزشی و حمایت مالی، مواجه بوده‌اند.
کمبود شدید کتاب‌های با خط بریل و مواد درسی مناسب از مشکلات دانش‌آموزان این مراکز خوانده شده است.
اما افراد دچار اختلال بینایی که موفق شده‌اند از فرصت‌های آموزشی استفاده کنند و خط بریل را یاد بگیرند، از تغییرات مثبت در زندگی‌شان راضی هستند.
تغییرات خیلی مثبت در اثر یادگیری خط بریل در زندگی ما آمد.
تأثیر خط بریل بر زندگی نابینایان
همایون عزیزی، آموزگار در لیسه‌ی مسلکی نابینایان در شهر کابل که دارای معلولیت بینایی است، به رادیو آزادی گفت که با استفاده از خط بریل شعر می‌نویسد و کتاب می‌خواند: «خط بریل، از ۶ نقطه تشکیل شده است. ما به‌وسیله‌ی لمس، آنچه را که در اختیار ما قرار می‌گرفت، چون کتاب‌های مکتب و مضامین مکتب، با خط بریل تبدیل می‌کردیم و به‌وسیله‌ی لمس می‌خواندیم. تغییرات خیلی مثبتی که در اثر یادگیری خط بریل در زندگی ما آمد، یعنی می‌توانیم دردهای خود را بنویسیم، مشکلات خود را بنویسیم و بخوانیم و بیاموزیم.»
می‌توانیم کتاب‌ها، مجلات و اخبار را بخوانیم.
معصومه، باشنده‌ی شهر کابل و استاد در لیسه‌ی مسلکی نابینایان که از مشکل کم‌بینایی رنج می‌برد، به رادیو آزادی گفت که در سن ۸ سالگی توانست خط بریل را یاد بگیرد: «آموزش خط بریل، بسیار برای ما سهولت است. می‌توانیم کتاب‌ها، مجلات و اخبار را بخوانیم. خوش هستم که با آموزش خط بریل، حالا استاد هستم و ۳۰ یا ۳۰ و چند دوره من استاد خط بریل بودم و به همه‌ی شاگردهایم، خودم خط بریل را یاد می‌دادم.»
از سوی دیگر، سید محمد یزدان‌پرست یعقوبی، عضو شبکه‌ی دادخواهی از حقوق افراد دارای معلولیت در ولایت بلخ، روز شنبه چهارم جنوری به رادیو آزادی گفت که دانش‌آموزان با چالش‌های بسیاری در این ولایت دست‌وپنجه نرم می‌کنند:
"نابینایان از حضور در امتحان کانکور، نبود فرصت آموزشی کافی در مکاتب و کمبود کتاب و قرطاسیه مواجه‌اند و به دلیل کمبود استادانی که با خط بریل آشنایی داشته باشند. شهروندان دارای معلولیت، ۱۳.۹ درصد جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهند و نبود فرصت آموزش و شغل، آن‌ها را رنج می‌دهد."
روز جهانی بریل؛ فرصتی برای افزایش سطح آگاهی
چهارم جنوری، برابر است با روز جهانی بریل، خطی که اختراع آن زندگی نابینایان را روشن ساخته است.
سازمان ملل متحد هدف روز جهانی خط بریل را افزایش آگاهی عمومی در مورد ارزش خط بریل به‌عنوان وسیله‌ی ارتباطی برای افراد دچار اختلال بینایی خوانده است.
این سازمان در سال ۲۰۱۸، به یاد تولد لوئی بریل، متولد فرانسه، طراح سیستم نوشتاری خط بریل که در دوران کودکی پس از یک تصادف بینایی‌اش را از دست داد، این روز را نام‌گذاری کرد. او در سال ۱۸۲۹ خط بریل را ابداع کرد.
خط بریل، نمایش لمسی نمادهای عددی و الفبایی است که در آن شش نقطه، نشان‌دهنده‌ی حروف و اعداد هستند. این خط، نمادهای ریاضی، موسیقی و علمی نیز دارد.
پیش از این، کمیتۀ سویدن یکی از نهادهای بین‌المللی در افغانستان بود که برای افراد دارای معلولیت و از جمله نابینایان خدمات صحی ارائه می‌کرد.
اما این کمیته، چندی پیش، پس از فرمان حکومت طالبان در واکنش به آتش زدن قرآن کریم در سویدن، فعالیت‌های خود را در افغانستان متوقف کرد.
پیش از این نیز شمار زیادی از سازمان‌های کمک‌رسان به دلیل محدودیت‌ها و همچنان فرمان منع کار زنان توسط طالبان فعالیت‌های‌شان را کاهش داده یا متوقف کرده‌اند، که در کنار سایر افغان‌ها، نیازمندی‌های افراد نابینا و کم‌بینا را شدت بخشیده است.
آمار نگران‌کننده از نابینایی در افغانستان
عبدالولی حقانی، معاون وزارت صحت عامه‌ی طالبان، نزدیک به سه ماه قبل در مراسمی به مناسبت روز جهانی بینایی در کابل گفته بود که حدود ۲۵ هزار نفر در افغانستان، سالانه بینایی خود را از دست می‌دهند.
او افزوده بود که ۸۰ درصد از این موارد قابل پیشگیری هستند، اما به دلیل کمبود خدمات صحی، عدم دسترسی به مراکز بینایی‌سنجی و نبود کلینیک‌های بینایی در مناطق دورافتاده، درمان نمی‌شوند.
معاون وزارت صحت عامه‌ی طالبان افزوده بود که بر اساس آمار سازمان صحی جهان و سازمان بینایی‌سنجی جهانی، میزان نابینایی در افغانستان بین ۱.۵ تا ۲ درصد است و هر سال حدود ۲۵ هزار نفر یک چشم خود را از دست می‌دهند.
به گفته‌ی او، تقریباً یک و نیم میلیون نفر در افغانستان با مشکل کاهش بینایی مواجه هستند.
براساس معلومات اداره‌ی تعلیمات تخنیکی و مسلکی حکومت طالبان که سال گذشته‌ی خورشیدی در وب‌سایت این اداره آمده است، نوشته شده که برای دسترسی نابینایان و ناشنوایان به آموزش، ۱۶ مرکز آموزشی در بخش تعلیمات خاص این اداره فعالیت دارند که در این مراکز بیش از دو هزار شاگرد نابینا و ناشنوا، به‌شمول دختران، سرگرم آموزش هستند.
درحالی‌که دختران بالاتر از صنف ششم، مثل دیگر دختران افغان، در این مراکز آموزشی نیز از حق آموزش محروم‌اند.