نجیب زېرک، مسئول کتابفروشی سروش در کابل است.
او به رادیو آزادی گفت که آنان به مناسبت هفتۀ کتاب، تخفیفهای ویژه اعلام کردهاند و توانستهاند تعدادی از کتابهای خود را بهفروش برسانند.
«برخی از کتابفروشان در کابل و ولایات مختلف، تخفیفهای ویژه برای فروش کتابها اعلام کردهاند، از جمله تخفیفهای ۱۰ درصدی، ۲۰ درصدی و حتی ۳۰ درصدی. ما نیز برای یک هفته تخفیف اعلام کرده بودیم و در این روزها نسبت به سایر روزها کتابهای بیشتری فروخته شد و مردم بیشتر مراجعه کردند.»
۲۳ اپریل روز جهانی کتاب بود و کتابفروشان در افغانستان از این تاریخ تا یک هفته را بهعنوان هفتۀ کتاب گرامی میدارند و در این روزها تخفیفهای ویژهای برای خریداران کتابها ارائه میدهند.
مشکلات اقتصادی، دیوار میان مردم و کتاب
بازار کتابها نسبت به گذشته ضعیفتر است و دلیل اصلی آن مشکلات اقتصادی مردم است.
اما برخی از کتابفروشان میگویند که بازار کتاب بهطور کلی در افغانستان نسبت به گذشته سردتر شده و دلیل آن را مشکلات اقتصادی مردم میدانند.
نجیب مومند، مسئول کتابفروشی مومند در ننگرهار، به رادیو آزادی گفت: «بازار کتابها نسبت به گذشته ضعیفتر است و دلیل اصلی آن مشکلات اقتصادی مردم است. امید داریم که وضعیت بهتر شود. اکنون کتابهای غیر درسی بازار نسبی دارند و کتابهای تدریسی نیز خوب فروخته میشوند.»
نتوانستم هیچ کتابی برای مطالعه بخرم.
برخی از علاقهمندان به کتاب نیز این مسئله را تأیید میکنند که مشکلات اقتصادی باعث شده که از کتابها فاصله بگیرند.
حمید حکیمی، یکی از ساکنان ولایت میدان وردک، گفت ناراحت است که بهخاطر مشکلات اقتصادی نتوانسته از تخفیفهای ویژه هفتۀ کتاب استفاده کند: «با ناراحتی میگویم که نتوانستم هیچ کتابی برای مطالعه بخرم. این به این معنی نیست که من علاقه به خواندن کتاب ندارم، علاقهی زیادی دارم، اما وضعیت اقتصادی خراب است و بیکاری به اوج خود رسیده است. هرچه بهدست میآوریم، صرف هزینههای خانه میشود و چیزی اضافه نمیماند که کتاب خریداری کنم و آن را مطالعه کنم.»
علاوه بر مشکلات اقتصادی، محدودیتهای حکومت طالبان در فروش برخی کتابها و محدودیت در آموزش دختران بالاتر از صنف ششم مکتب نیز بر بازار کتاب در افغانستان تأثیر گذاشته است.
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان اعلام کرده است که حدود ۴۰۰ عنوان کتاب از کتابخانهها جمعآوری شده که بهگفتهی مسئولان طالبان، این کتابها با منافع ملی و ارزشهای اسلامی در تضاد بودهاند؛ ادعایی که برخی نویسندگان این کتابها قبلاً در صحبت با رادیو آزادی رد کردهاند.
طالبان تأکید میکنند که روند جمعآوری این کتابها ادامه خواهد یافت.
مسئول یکی از کتابفروشیها در کندهار که بهدلیل حساسیت موضوع خواسته است نامش در گزارش ذکر نشود، به رادیو آزادی گفت که با افزایش مدارس دینی در افغانستان، فروش کتابهای اسلامی اکنون بیشتر از سایر کتابها شده است.
حبیبالله آغا، سرپرست وزارت معارف حکومت طالبان، پیشتر دستور جمعآوری کتابهایی را داده بود که با اهل سنت، جماعت و مذهب حنفی در تضاد اند؛ اقدامی که واکنشهای زیادی را از سوی علما و فعالان آموزش در افغانستان بههمراه داشته است.