اعلام این تصامیم افغانهایی را که پس از سال ۲۰۲۱ در امریکا زندهگی میکنند و نیز کسانیکه در کشورهای ثالث منتظر انتقال به این کشور هستند را به شدت نگران کردهاست.
من یک سال است به امریکا آمدهام، کیس ریفوجی دارم و هنوز گرین کارت دریافت نکردهام.
یک افغان باشنده ایالت کالیفرنیا که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش ذکر شود و در سال ۲۰۲۳ به طور قانونی وارد امریکا شده، به رادیو آزادی گفت: «پس از اینکه حمله در واشنگتن صورت گرفت، ترمپ پرونده ما را به حالت تعلیق درآورد، من یک سال است به امریکا آمدهام، کیس ریفوجی دارم و هنوز گرین کارت دریافت نکردهام، من خیلی نگران شدم، نهتنها من، بلکه تمام افغانهای اینجا نگران هستیم، ما نگران هستیم که ما اخراج نشویم و یا با مشکلات دیگر مواجه نشویم، زیرا ما با بسیار مشکل از افغانستان به اینجا آمدیم، در افغانستان خطر زیاد است، اگر ما دوباره به افغانستان فرستاده شویم.»
از دیشب به اینسو همه ما خیلی نگران شدهایم.
این رویداد افغانهای دارنده پروندههای مهاجرتی امریکا مقیم کشورهای سوم، بهویژه آنهایی را که در پاکستان به سر میبرند و بازگشت به افغانستان را تهدیدی برای جان خود میدانند، نیز نگران کرده است.
یکی از این افغانها دارنده پرونده (پی ۲) که در اسلامآباد زندهگی میکند و نخواست نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت: «از دیشب به اینسو همه ما خیلی نگران شدهایم. من همه داراییهایم را در افغانستان فروختم و با خانوادهام به این امید به پاکستان آمدیم که آیندهمان تغییر کند و به امریکا منتقل شویم. چهار سال است در وضعیت بسیار بدی هستیم، چون امریکا رسماً با ایمیل ما را خواسته بود. من ۲۰ سال با امریکا روز و شب کار کردم. همه کارها انجام شد، اما یک سال است بدون سرنوشت اینجا ماندهایم. آنها باید یک فرد را به خاطر عمل خودش مجازات کنند، نه اینکه همه مهاجران افغان را تنبیه کنند.»
یک روز پیش از رخصتی مراسم شکرگزاری در ایالات متحده امریکا، فردی مسلح در جادهی فاراگِت واشنگتن دیسی در نزدیکی قصر سفید بالای سربازان گارد ملی این کشور تیراندازی کرد و دو عضو آن را به شدت زخمی ساخت.
وزارت امنیت داخلی امریکا اعلام کرده که مهاجم یک افغان بوده که در ۸ سپتامبر ۲۰۲۱ وارد این کشور شدهاست.
رئیس جمهور دونالد ترمپ نیز چهارشنبه شب (۲۶ نوامبر) ضمن انتقاد از جو بایدن، رئیس جمهور پیشین، این خبر را اعلام کرد.
او در پیامی ویدیوییکه در صفحهٔ اکس (تویتر سابق) قصر سفید منتشر شده، گفت: «وزارت امنیت داخلی اطمینان دارد که فرد مظنون در بازداشت، یک تبعهٔ خارجی است که از افغانستان، جهنم روی زمین، وارد کشور ما شدهاست.»
ترمپ این تیراندازی را یک "عمل تروریستی" خواند و گفت عامل آن "بهای سنگینی" خواهد پرداخت.
او این حمله را نهتنها "جنایتی" علیه ملت امریکا، بلکه در برابر تمام بشریت خواند.
پس از این رویداد، ادارهٔ شهروندی و مهاجرت امریکا توقف فوری تمام درخواستهای مهاجرتی مربوط به افغانها را اعلام کرد.
این اداره در صفحهٔ اکس (تویتر سابق) خود نوشته است که یگانه تمرکز مأموریت ما "حفظ امنیت کشور و مردم ماست".
این تصمیم واکنش و نگرانی شماری از نهادهای حامی انتقال افغانها به امریکا، سازمان ملل متحد و برخی نهادهای حقوق بشری دیگر را نیز برانگیخته و گفتهاند اجرای این تصمیم هزاران افغان را در وضعیت بلاتکلیفی قرار خواهد داد.
شان واندیوِر، رئیس نهاد «افغان ایواک» که حمایت کننده پناهجویان افغان در امریکاست، در بیانیهی در صفحه اکس (تویتر سابق) خود از حکومت امریکا خواسته که فرد مظنون باید به طور فردی مجازات و با او برخورد قانونی شود.
او تأکید کرد که هر گونه تلاش برای سوءاستفادهٔ سیاسی از این تراژدی برای منزویکردن یا آسیبرساندن به افغانهای ساکن در امریکا را رد میکند.
در بیانیهٔ «افغان ایواک» از حکومت امریکا خواسته شده که به تعهدات خود با متحدان افغان عمل کند.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان نیز روز پنجشنبه با باز نشر این بیانیه در (تویتر سابق) خود نوشته که با این درخواست موافق است و افزود "عامل این رویداد باید پاسخگو قرار داده شود، اما نباید کل جامعهٔ افغانها به دلیل عمل یک فرد مجازات شود".
او تأکید کرده که باید از تحمل کار گرفته شود، در غیر این صورت این کار «بسیار ناعادلانه و کاملاً بیمعنا» خواهد بود.
همچنین انجمنهای مشترک افغانهای مقیم امریکا و اتحاد فعالان حقوق بشر (اچ آر ای یو) در بیانیههایی که برای رادیو آزادی فرستادهاند، از حکومت امریکا خواستهاند که بررسی کامل و قانونی دربارهٔ فرد مظنون انجام شود، اما تصمیم به تعلیق پروندههای تمام افغانها لغو شود و "تروریست" از پناهجویان بیگناه افغان تفکیک شود.
شبکههایی خبری امریکایی چون «سیانان» به نقل از مقامات امنیتی و نهادهای تنفیذ قانون در امریکا گزارش دادهاند که تحقیق کنندهگان یک اسلحه پیدا کردهاند که احتمال میرود در تیراندازی به سربازان گارد ملی به کار رفته باشد و آنان در حال بررسی هستند که فرد مظنون این اسلحه را چگونه و چه زمانی به دست آورده است.
این رسانهها نام مظنون را «رحمانالله لکنوال» ۲۹ ساله گزارش کردهاند که در شلیک پولیس زخمی و سپس بازداشت شدهاست.
این حمله و تصمیمات مرتبط با پناهجویان افغان در حالی صورت میگیرد که هزاران افغان که پس از بازگشت طالبان در اگست سال ۲۰۲۱ به امریکا انتقال یافته اند، هنوز اسناد اقامت خود را به طور کامل دریافت نکردهاند.
همچنان برخی دیگر در کشورهای سوم مثل پاکستان در انتظار انتقال به امریکا شب و روز سختی را سپری میکنند که با خطر اخراج اجباری مواجهاند.