"به امید آیندۀ بچه هایم سفر کردم که حد اقل بچه هایم آیندۀ خوبی داشته باشند."
این خانم، شیرین جعفری نام دارد.
او با دو پسر پنجساله و سیزده ساله اش در کمپ مالاکاسای یونان به سر می برد.
شوهر وی شش ماه پیش به زندانی در یونان فرستاده شد.
"از آمدن به یونان چی نصیبم شد – بلاتکلیفی ، بچه ام مریض روی دستم. شوهرم در زندان. پسرم پنج ماه است که حرف نمی زند ، نمی تواند درد اش را برایم بگوید. نمی تواند بگوید که مادر گرسنه ام. من یک مادر ام و دلم به حالش می سوزد که آینده اش چه خواهد شد."
شیرین جعفری: زمانیکه با پولیس ترکیه رو به رو شدیم، ما را اخراج کردند. آنجا یک شلیک هوایی انجام شد و بچۀ من از صدای گلوله به اندازۀ ترسید که ما احساس کردیم که او از دست ما رفت.
بانو جعفری ۳۵ ساله افزود که شوهرش به اتهام اینکه کشتی مهاجرین را به سَمت یونان هدایت کرده زندانی شده است، اتهامی که او رد می کند.
این خانوادۀ چهار نفری در سال ۲۰۱۹ از ایران به طور غیرقانونی به مقصد یونان حرکت کرد: "بسیار با روزهای سخت مواجه شدیم. در مرز بین ایران و ترکیه بچۀ خود را گُم کردیم . بعد از سه روز پسرم را توسط راه بلد ها پیدا کردیم. زمانیکه با پولیس ترکیه رو به رو شدیم، ما را اخراج کردند. آنجا یک شلیک هوایی انجام شد و بچۀ من از صدای گلوله به اندازۀ ترسید که ما احساس کردیم که او از دست ما رفت."
خانم جعفری گفت که او و خانواده اش پس از دو ماه سفر پر مشقت و خطرناک به جزیرۀ ساموس یونان رسیدند و در کمپ مالاکاسا جا به جا شدند.
این کمپ در پنجاه کیلومتری شهر آتن پایتخت یونان در یک جنگل موقعیت دارد.
فرزانه حکیمی یکی دیگر از افغان های است که با شوهر و سه فرزندش در کمپ مالاکاسا زندگی می‌کند:
"با تمام مشکلاتی که دیدیم با تمام بی خوابی ها، ترس ها، استرس های در راه داشتیم، بی آب ماندیم و هر سختی را متحمل شدیم و خود را به یونان رساندیم. وقتیکه وارد یونان شدیم آنچه که ما انتظار داشتیم همه چیز آنطور نبود و با چیزیکه فکر می کردیم کاملاً متفاوت بود."
فرزانه حکیمی: اگر برق و یا آب یک روز یا دو روز قطع شود، کانِکس ها اصلاً قابل گذاره و زندگی نمی باشند.
بانو حکیمی افزود که او و خانواده اش نخست به کمپ موریا در جزیرۀ لیسبوس جا به جا شده بودند.
به گفته وی این کمپ گنجایش ۳ هزار مهاجر را دارد و در آن زمان ۲۶ هزار نفر آنجا زندگی می‌کردند، مشکل کم آبی وجود داشت، برق نبود و مشکلات در زمینۀ خدمات بهداشتی نیز موجود بود.
او در ادامه گفت:
"با وجودیکه بسیاری از پناهجویان یونان را ترک کرده اند اما هنوز هم مهاجران در کمپ های یونان هستند. مهاجران زیادی از افغانستان آنجا هستند و مهاجران زیادی از ایران وارد یونان شده اند. آنها به کانِکس هایی زندگی می کنند که اگر برق و یا آب یک روز یا دو روز قطع شود، کانِکس ها اصلاً قابل گذاره و زندگی نمی باشند."
"افزایش مهاجرت های غیرقانونی افغان‌ها پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان"
با وجود دشواری و سختی مهاجرت های غیرقانونی، بسیاری افغان ها پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در اواسط ماه آگست سال ۲۰۲۱، تلاش کردند به طور غیرقانونی خود را عمدتاً به کشورهای اروپایی برسانند.
ادارۀ آمار اتحادیۀ اروپا می‌گوید که در ماه فبرروی سال جاری میلادی افغان‌ها از گروه‌های عمدۀ پناهجویان در این اتحادیه بودند.
یک قایق مهاجران غیرقانونی که به ساحل یونان رسیده است - عکس از آرشیف
این اداره در گزارشی در اواخر ماه می گفت که از مجموع بیش از ۷۶ هزار پناهجوی که در اتحادیۀ اروپا درخواست پناهندگی داده اند، بیش از ۹۳۰۰ نفر آنها شهروندان افغانستان بودند.
وزیران داخلۀ کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا به تازگی توافق کردند که طرزالعمل سخت‌‌تر پناهندگی در اتحادیه اروپا برای محدود کردن مهاجرت غیرقانونی به اجرا گذاشته شود.
یونس محمدی، مشاور اتحادیه اروپا در بخش مهاجرین در این باره بیشتر گفت:
"وزیران داخله کشور های عضو اتحادیه اروپا به یک توافق رسیدند و این توافق در حقیقت تلاشی برای این بوده که مشارکت مسئولیت ها باید در تمام کشورهای اروپایی به صورت مساوی صورت بگیرد. در کُل تصمیم بر این شد که تلاش ها و کنترل ها در مرزهای اروپا بیشتر باشد یعنی سیاست های سختگیرانه در مرز ها به اجرا گذاشته شود و کشورهایی را که در مرز هستند بیشتر تمجید و تشویق کردند و همچنان تصمیم گرفته شد که بودجۀ بیشتر در این ارتباط تخصیص داده شود."
قطاری از پناهجویان غیرقانونی در یونان - عکس از آرشیف
آمار کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهجویان نشان می‌دهد که بیش از ۴۵ هزار افغان در شش ماه اول سال ۲۰۲۲ در کشورهای اروپایی درخواست پناهندگی کرده بودند.
به گفته این کمیشنری، از سال ۲۰۲۱ میلادی ۱،۶ میلیون افغان به کشورهای همسایۀ افغانستان مهاجر شده اند.
ویسنا سیدی، نویسنده و فعال مدنی یکی از آنها است.
بانو سیدی با خانواده اش حدود یک و نیم سال پیش، بعد از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان به پاکستان آواره شد: "تصمیم گرفتم که با خانواده از افغانستان بیرون شوم چون شرایط زندگی بسیار دشوار شد و تهدیدات و خطرات امنیتی برای من و خانواده ام افزایش یافت. از اینکه گزینۀ دیگر نبود تصمیم گرفتم که به پاکستان برویم. راه دشواری هایی بسیار زیاد داشت. یک تجربۀ بسیار تلخ بود. در مرز تورخم به دلیل ازدحام هفت ساعت پیاده آمدیم."
"مشکلات مهاجرین افغان در پاکستان"
مشکلات در زمینۀ تمدید ویزا، عدم اجازۀ کار و دستگیری افغان‌ها توسط پولیس پاکستان از چالش هایی اند که مهاجرین افغان در آن کشور هر از گاهی از آن شکایت می‌کنند.
مقام‌های پولیس پاکستان قبلاً گفته اند که افغان هایی دستگیر شده اند که اسناد سفر و یا مدارک اقامت نداشتند.
بیشتر در این باره: رویا: با ختم مدت اعتبار ویزۀ ما پولیس پاکستان پسر ۱۴ ساله‌ام را بازداشت کرداما منیزه کاکر وکیل مدافع زندانیان افغان در ایالت سند پاکستان در یازده ماه جون به رادیو آزادی گفت که برخی از افغان هایی دارای مدارک نیز دستگیر شده اند.
مهاجرت های غیرقانونی از افغان‌ها قربانی هم گرفته است.
براثر غرق شدن یک کشتی در آب های ساحل جنوب ایتالیا در اواخر ماه فبروری امسال، دستکم ۹۱ پناهجوی افغان به شمول تورپیکی امرخیل گویندۀ پیشین رادیو- تلویزیون ملی افغانستان جان دادند.
این ارقام را سفارت افغانستان در ایتالیا دو هفته پس از این رویداد منتشر کرد.
پیش از آن، اجساد هجده پناهجوی افغان در یک موتر باربری در بلغاریا پیدا شده بود.
اما کسانیکه این سفر پر مخاطره را پشت سر گذاشته اند، همه به زندگی که انتظار داشتند نرسیدند، مانند شیرین جعفری که می گوید ممکن است از کمپ مهاجرین اخراج شود:
"من در کمپ مالاکاسا هستم. قبولی گرفته ام و پاسپورت دارم. به من گفته اند که کمپ را ترک کنم و باید در شهر خانه بگیرم اما من پول ندارم که در شهر خانه بگیرم. کسی ندارم که حمایتم کند. گفتم که من نمی روم، شوهرم در زندان است و من جای ندارم که با این بچه های کوچک بروم."