مقامات ولایت هلمند میگویند در ولسوالی دیشو که در امتداد سرحدات قرار دارد، قاچاق احجار قیمتی به اندازۀ زیاد شده که باعث نگرانی و شکایت تجار پاکستانی سنگهای قیمتی شدهاست.
عبدالجبار قهرمان مسئول اوپراتیفی ولایت هلمند با اظهار اینکه بیشتر این معادن در ولسوالی بارامچۀ این ولایت موقعیت دارد و به شکل نهایت بیرحمانه و غیر مسلکی استخراج میشود، در صحبت با رادیو آزادی گفت:
"اگر یک موتر سنگ را بطور منظم استخراج میکنند؛ ده، پانزده موتر سنگ دیگر با سرنگ و اشکال دیگر ضایع میشود. آنقدر زیاد استخراج میشود که قرار دادیهای معادن پاکستان به حکومت شکایت کردهاند که بالای بازار آنها تاثیر نهایت منفی دارد. در این اواخر پاکستان ممنوعیت وضع کردهاست که به آنسوی سرحد انتقال داده نشود تا برای سنگهای خودشان بازار پیدا شود. همین اکنون مخالفان مسلح در تلاش آن اند که اگر بتوانند از راه ایران برای این سنگها بازار پیدا کنند و آن را دوباره عرضه کنند."
عبدالجبار قهرمان میگوید، طالبان از درک قاچاق سنگهای مرمر، رخام و سایر احجار قیمتی روزانه از ۵۰ تا بیش از ۶۰ هزار دالر امریکایی عاید میکنند که سالانه حدود ۱۸ میلیون دالر امریکایی میشود.
یک گروه ناظر سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۴ میلادی گفته بود که سالانه از جملۀ پانزده میلیون عایدات ناشی از سنگهای مرمر و رخام در هلمند، بیش از ۳۰ درصد آن بدسترس طالبان قرار میگیرد.
محمد لال کارگر مسئول فابریکۀ حجاری و نجاری ولایت هلمند به رادیو آزادی گفته است که به معادن مرمر و رخام در ولسوالی دیشو دسترسی ندارند و آنها سنگهای مور نیاز این فابریکه را از شرکتهای خصوصی خریداری میکنند.
اما به نوشته روزنامۀ گاردین چاپ بریتانیا، این شرکتهای خصوصی هم در بدل سنگهای مورد نیازشان به طالبان پول میدهند.
فابریکۀ حجاری و نجاری هلمند در شهر لشکرگاه مرکز این ولایت موقعیت دارد و ۴۹ درصد دولتی و ۵۱ درصد خصوصی است.
این سوال مطرح میشود که حکومت افغانستان به خاطر جلوگیری از قاچاق احجار قیمتی در ولایت هلمند چه تدابیری را اتخاذ کردهاست؟
عبدالجبار قهرمان مسئول اوپراتیفی ولایت هلمند در پاسخ به این پرسش گفت:
"حکومت تا حال تلاش کردهاست، چند بار وسایلی که توسط آن سنگها استخراج میشود را از طریق هوا بمبارد و تخریب کند و به تجار افغان شرایط خوب را مساعد کردهاست که بروند، سنگها را بیاورند تا به شکل قانونی از طریق هلمند و هرات به بازارهای دنیا عرضه شود. دولت در هر دو جهت هم به خاطر جلوگیری از قاچاق و هم از طریق مساعد ساختن راههای قانونی، زمینه سازی کردهاست. اما چون آن ساحه خیلی دور است و بعضی مشکلات هم دارد دولت نمیتواند، بطور دوامدار در آن جا کنترول داشته باشد."
در ولایت هلمند بیش از هر ولایت دیگر افغانستان تریاک تولید میشود و برخی قوماندانان نیروهای ایتلاف بینالمللی در افغانستان گفته اند که طالبان از این درک نیز عایدات سرشار دارند.
اینک با ختم مرحلۀ نیشتر زدن مزارع خشخاش، ناامنیها و خشونتها در این ولایت افزایش یافته است. جنگها از ولسوالیهای ناامن شمال این ولایت به مناطق مانند باباجی در شهر لشگر گاه مرکز هلمند و ولسوالیهای نادعلی و مارجه نیز سرایت کردهاست.