هر چند حکومت افغانستان ادعا میکند که در سه سال گذشته در بخشهای مختلف از جمله مبارزه با فساد اداری، روند صلح، حکومت داری خوب کارهای صورت گرفته اما برخی احزاب سیاسی به این باور اند که در این سه سال سران حکومت نتوانستند به مشکلات موجود در بخشهای اختلافات سیاسی، انتخابات، تذکرههای الکترونیکی، کابینه و فساد اداری نقطه پایان بگذارد.
برخی احزاب سیاسی انتقاد میکنند که شرکای قدرت در حکومت وحدت ملی هنوز هم بر سر تقسیم قدرت اختلاف دارند.
در این بخش بیشتر به اختلاف میان رئیس جمهور و معاون اولش عبدالرشید دوستم و ایجاد ائتلاف نجات افغانستان به رهبری برخی اعضای حکومت اشاره میشود.
اسماعیل خان یکی از چهرههای سیاسی در غرب افغانستان و عضو شورای رهبری جمعیت اسلامی در این باره میگوید، سران حکومت در این سه سال به جای اختلاف سیاسی باید به تعهدات شان عمل میکردند.
او می گوید:
"بیشتر از پنجاه در صد همه تلاشها به اختلافهای صرف شد که نیرو و وقت که برای خدمت گذاری موجود بود بر سر تقسیم قدرت و حساب پنجاه فیصد صرف شد و تا فعلاً هم در کشور چیزهای بزرگ که سابقه نداشت از جمله مواد مخدر، فرار مغزها و نیروی کاری، فقر و بیکاری، نا امنی و صدها درد و آلام که مردم را به نا امیدی کشانده بهوجود آمده."
شاه حسین مرتضوی سرپرست دفتر سخنگوی رئیس جمهور در این باره میگوید، در حکومت صبر و تحمل برای شنیدن انتقادها وجود دارد اما وی تأکید میکند که رئیس جمهور با معاون اول خود مشکل سیاسی و کاری ندارد.
افغانستان برای اولین بار است که حکومتی را زیر نام وحدت ملی تجربه میکند.
این حکومت سه سال پیش در هفتم ماه میزان توسط محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله دو کاندیدا پیشتاز انتخابات ریاست جمهوری به میان آمد.
این دو چهره که حالا یکی به عنوان رئیس جمهور و دیگری به عنوان رئیس اجرائیه کار میکنند، در ابتدای کار وعدههای زیادی برای مردم داده بودند.
ایجاد فرصتهای شغلی، تأمین امنیت، وارد کردن اصلاحات در سیستم انتخابات، مبارزه با فساد اداری و توزیع تذکرههای برقی از موارد مهم تعهدات سران حکومت وحدت ملی بهشمار میآیند.
در بخش سیاسی، صلح با گلبدین حکمتیار یکی از دست آوردهای حکومت در این سه سال خوانده میشود اما برگزار نشدن انتخابات و عدم توزیع تذکرههای الکترونیکی دو مورد اند که به باور منتقدین باید در این سه سال به این مشکلات نقطه پایان گذاشته میشد.
حقوق دانان میگویند، به دلیل برگزار نشدن انتخابات سه سال میشود که ولسی جرگه افغانستان غیر قانونی فعالیت میکند و نیز اصلاحات لازم در سیستم این روند به وجود نیامدهاست.
همزمان یوسف رشید رئیس اجرائیوی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان یا "فیفا" در صحبت با رادیو آزادی میگوید، در کنار اینکه حکومت موفق به فراهم کردن زمینه برگزاری انتخابات نشد، وعدهها برای آوردن اصلاحات هم به جایی نرسید.
او افزود:
"باید بگویم که در بخش انتخابات وعدههای حکومت عملی نشد، وعده حکومت این بود که اصلاحات بنیادی در انتخابات میآورد اما بدبختانه اصلاحات تنها در چهرهها آمد که ما نمیتوانیم به آن اصلاحات بنامیم."
ارگ ریاست جمهوری میگوید، با توجه به این که مردم نسبت به نهادها و قوانین انتخابات انتقاد داشتند حکومت کمینشران جدید را از طریق یک پروسۀ شفاف تعیین کرد.
شاه حسین مرتضوی سرپرست دفتر سخنگوی رئیس جمهور میگوید، برای اولین بار تخلف و تخطیهای انتخاباتی به عنوان جرم مورد تائید قرار گرفته که این کار میتواند از تقلبهای سازمان یافته جلوگیری کند.
آقای مرتضوی اما در بخش توزیع تذکرههای الکترونیکی میگوید، مشکلات موجود در این روند برطرف شده و به زودی توزیع آن آغاز خواهد شد.
او گفت:
"ما مشکلاتی داشتیم و در این شکی نیست، اما همه آمادهگیها برای توزیع تذکرههای برقی و برگزاری انتخابات گرفته شدهاست."
گذشته از این، حکومت خود را در بخش مبارزه با فساد اداری بیشتر موفق عنوان میکند.
اخیراً طرح استراتژی ملی مبارزه با فساد اداری از سوی حکومت تهیه شده و انتظار میرود بهزودی این طرح در شورای عالی حاکمیت قانون مورد تائید قرار گیرد.
پیشتر از این، حکومت برای مبارزه با فساد مرکز عدلی و قضایی را ایجاد کردهاست.
در این مرکز بیشتر دوسیههای مقامهای حکومتی مورد بررسی قرار میگیرند که تا حال شماری از مقامها به زندان محکوم شدهاند.
در سال ۲۰۱۷ افغانستان بر اساس گزارش سازمان دیدبان شفافیت بین المللی به عنوان هشتمین کشور فاسد دنیا یاد شد در حالی که در گذشته این کشور جایگاه سوم را در این بخش داشت.
لوی سارنوالی افغانستان میگوید، تلاشها در این بخش بسنده نیست و کارهای جدی برای مبارزه با فساد در تمام نهادها به شمول اداره لوی سارنوالی ادامه دارد.
جمشید رسولی سخنگوی لوی سارنوالی:
"اداره لوی سارنوالی در بخش مبارزه با فساد اداری گامهای مؤثر برداشته و این تاثیر گذار بوده در موفقیت حکومت وحدت ملی از ایجاد اش تا امروز."
با وجود دست آوردها و مشکلات در این سه سال برخی از نهادها به شمول شماری از وزارت خانهها توسط سرپرستها اداره شدهاند.
از آغاز کار حکومت وحدت ملی بیشتر انتفادها این بودهاست که سران حکومت به دلیل اختلافهای سیاسی موفق نشدهاند تا کابینه را از سرپرستی نجات دهند.
اما ریاست جمهوری افغانستان میگوید، تا پنج ماه دیگر به مشکل سرپرستی در ادارات دولتی پایان داده خواهد شد.
دوا خان مینه پال معاون سخنگوی رئیس جمهور در این باره به رادیو آزادی میگوید:
"حکومت برای پایان دادن به مشکل سرپرستی اراده جدی دارد و به گونه تدریجی در این باره گامهای مثبت برداشته خواهد شد."
از سوی دیگر، سیاست خارجی یکی از موارد بوده که مقامهای افغان میگویند، دولت افغانستان در سه سال اخیر در این بخش دست آوردهای خوبی داشتهاست.
ارگ ریاست جمهوری میگوید، همانگونه که رئیس جمهور سیاست خارجیاش را در پنج حلقه مانند کشورهای همسایه، منطقه، جهان اسلام، کشورهای امریکایی و اروپایی و سازمانهای بین المللی تنظیم کردهاست، افغانستان توانسته روابط خوبی در این پنج حلقه ایجاد کند.
به گفته مسئولان در ارگ، در آغاز کار حکومت وحدت ملی روابط افغانستان با کشورهای مختلف به خصوص ایالات متحده امریکا و کشورهای اروپایی در حالت ابهام قرار داشت.
شاه حسین مرتضوی سرپرست دفتر سخنگوی رئیس جمهور میگوید، با امضای سند امنیتی با امریکا، میان کابل و واشنگتن یک رابطه تعریف شده به میان آمده است.
آقای مرتضوی در این باره همچنان به برخی نشستهای بین المللی و منطقوی اشاره میکند که به گفته وی، افغانستان را در محور توجه جهان قرار دادهاست.
او افزود:
"در این سه سال نشستهای مهم برگزار شد از جمله وارسا، بروکسل، پروسه کابل و چندین نشست منطقوی دیگر که افغانستان در تمام آن حضور فعال و تأثیر گزار داشت، کمکهای را هم که دنیا برای ما داشت نشان دهنده این بود که افغانستان در محور توجه جهان قرار دارد."
اما برخی کارشناسان میگویند، افغانستان در این سه سال نتوانسته تا روابطه خوبی با همسایهاش پاکستان برقرار کند.
انتظار خادم کارشناس روابط بین الملل دراین باره میگوید، در سه سال گذشته باید روابط میان کابل و اسلام آباد بهبود میافت.
چیزی که حکومت افغانستان بیشتر به آن تاکید دارد این است که کابل آماده هر نوع گفتگوی سیاسی با اسلام آباد است.
سرپرست دفتر سخنگوی رئیس جمهور میگوید، افغانستان میخواهد روابط با کشورها دولت محور باشد اما به گفته وی، برخی کشورها در تلاش این اند از طریق رابطه با گروههای تروریستی منافع سیاسی خود را تأمین کنند.
ادعای ارگ این است که بدون پاکستان، افغانستان با دیگر کشورها رابطه خوبی دارد.
گزارش: نصرت پارسا