کمبود امکانات صحی، شماری زیاد معتادین را از دسترسی به خدمات صحی محروم ساخته است.
هر چند ۸۶ مرکز صحی برای تداوی معتادین در ۳۲ ولایت به جز از نورستان و ارزگان فعال اند، اما مراجعین این مراکز و معتادین می‌گویند، خدمات صحی که از سوی این مراکز ارائه می‌شود، نیازمندی تداوی معتادین را بر آورده نمی‌سازد.
نصیر که به مواد مخدر معتاد است، بگونه داوطلبانه به یک مرکز صحی تداوی معتادین در ننگرهار مراجعه کرده است، اما داکتران به وی گفته اند که بستر خالی در شفاخانه وجود ندارد:
"داکتران مرا بی عزت کردند که ما برایت روز گذشته گفتیم که جای نیست، تو چرا دوباره آمدی، بعد از آن دلم شکست و با خود گفتم که همین جویچه برایت خوب است."
نصیر در حالی از دسترسی به خدمات صحی در ننگرهار شکایت دارد که در این ولایت مرکز صحی تداوی معتادین فعال است، اما به گفته او در این مراکز ظرفیت موجود برای تداوی معتادین کفایت نمی‌کند، از این رو به شفاخانه هزار بستر ابن سینا در پایتخت، مراجعه کرده‌است.
ممتاز باشنده دیگر ولایت ننگرهار می‌گوید، خواهرزاده معتادش را برای تداوی به شفاخانه تداوی معتادین ابن سینا در کابل آورده‌است:
"در آنجا شفاخانه است، بخاطر بستری شدن دو سه بار مراجعه کردیم، برایم گفتند که مریض راضی نباشد، بسترش نمی‌کنیم، بالاخره مریض اراده کرد که خود را بستری کند، آنجا که رفتیم برایش می‌گفتند که بستر پوره است. مطلب کسی کار درست نمی‌کرد و دل مریض سیاه می‌شد که مرا بستر نمی‌کنند."
مراجعین مراکز صحی در کابل و ولایات نبود بستر کافی برای تداوی معتادین را مشکل اساسی فراه راه تداوی معتادین می‌خوانند و می‌گویند، که این مشکل در مقاسیه به شهر ها، در قریه و ولسوالی‌ها معتادین را از دسترسی به خدمات صحی محروم ساخته است.
از سوی هم، نورستان و ارزگان از جمله ولایاتی اند که در آن هیچ مرکز صحی برای تداوی معتادین وجود ندارد و باشندگان این دو ولایت معتادین شان را به ولایت‌های همجوار انتقال می‌دهند، اما نا امنی در مسیر راه و مشکل اقتصادی مانع اصلی در برابر انتقال معتادین شان به دیگر ولایات است.
سید رحیم، باشنده ولایت ارزگان می‌گوید که نبود مرکز صحی تداوی معتادین در این ولایت باعث شده تا او خود چاره بجوید و برادر معتادش را بخاطر ترک مواد مخدر چندین بار زندانی کند.
"برادر من دو سال می‌شود که معتاد به مواد مخدر است. ما زیاد کوشش کردیم، حتی او را چهار الی شش ماه زندانی کردیم. وقتی رها شد دوباره به نشه رو آورد، بخاطری که در ولایت ارزگان شفاخانه نیست که او را تداوی کنیم، حال مجبور هستيم وی را به کندهار انتقال بدهیم، یکی راه کندهار ناامن است و ديگر من آن قدر توان ندارم تا او را به کندهار بخاطر تداوی ببرم."
بر اساس معلومات وزارت صحت عامه، برای تداوی دو اعشاریه چهار میلیون معتاد که به شکل مستقیم از مواد مخدر استفاده می‌کنند، ۸۶ مرکز صحی دولتی و غیر دولتی فعالیت می‌کند که دارای ۴۰۳۵ بستر می‌باشد که در آن مردان، زنان و کودکان معتاد به مواد مخدر تداوی می‌شوند.
مقام‌های وزارت صحت عامه افغانستان می‌گویند، هرگاه معتادین به شکل داوطلبانه به مراکز صحی مراجعه کنند، آنان با کمبود بستر در مراکز مواجه نخواهند شد و همزمان می‌توانند به معتادین که به مراکز صحی مراجعه می‌کنند، رسیدگی خواهند کرد.
داکتر ظفر معین پشین وزارت مبارزه علیه مواد مخدر، ظرفیت تداوی معتادین را ناکافی میخواند و می‌گوید که وزارت صحت عامه با وجود دریافت میلیون ها دالر قادر به ساخت مراکز بیشتر تداوی معتادین نشده است:
"متأسفانه در سال های اخیر میلیون ها دالر در این بخش مصرف شد، اما نتیجه بخاطری نداده که تعهد وجود ندارد، مافیا فعال است، دشمنان بسیار فعال اند. اگر ما بتوانیم کشت و تولید مواد را در افغانستان از بین ببریم، یا در شهر ها تعداد قاچاقبران کوچک را که به معتادین مواد مخدر را مهیا می سازند از بین ببریم خود سطح اعتیاد تا حدی پائین می اید."
فیروز الدین فیروز وزیر صحت عامه افغانستان دلیل محروم ماندن شماری معتادین به به خدمات صحی را در شماری ولایات کمبود بودجه کافی برای ساخت مراکز تداوی میخواند:
"از نگاه تعداد، وقتی می‌بینی و مراکزی که ما برای شان ایجاد کردیم، اگر این را حساب کنی، اين فرق می‌کند، یعنی که کافی نیست، اما موضوع اصلی اینست که معتاد به شکل داوطلبانه مراجعه کند و مورد تداوی قرار بگیرد. اگر معتاد به شکل داوطلبانه مراجعه کند، تعداد بستر های که ما در اختیار داریم کافی است."
آقای ظفر می‌گوید، اگر امکانات صحی تداوی معتادین محدود است، ادارات مسئول به آن عده معتادین که در وضعیت مزمن به سر می‌برند، نسبت به دیگر معتادین اولویت بدهند و با استفاده از روش‌های جدید تلاش شود تا در مناطق دور دست به معتادین در جامعه برنامه‌های صحی ارائه شود، تا همه معتادین به خدمات صحی دسترسی داشته باشند.
گزارش: فرید حلیمی
