وزارت صحت عامه از کمبود داکتران متخصص در بخش تداوی معتادین مواد مخدر شکایت دارد.
صدای فریاد و ناله معتادینی که برای ترک اعتیاد به شفاخانه هزار بستر تداوی معتادین ابن سینا آورده میشوند، هر صبح در دهلیزهای این شفاخانه میپیچد و این فریاد و ناله از درد آور بودن مرحله نخست ترک موادمخدر حکایت دارد.
اما در اکثریت مراکز تداوی معتادین در افغانستان برای تداوی این مریضی توام با درد داکتران متخصص وجود ندارد.
داکتر سارا حیدری از مشکلاتی برای ما قصه میکند که به دلیل نداشتن تخصص در بخش اعتیاد و تداوی معتادین بر سر او آمد، ولی وی در شفاخانه آموخت که معتاد کیست و چگونه باید تداوی شود.
او افزود:"هرچند من از پوهنزی طب فارغ شدم، من نمیدانستم که معتاد کیست و حتی این که زنان معتاد هم وجود دارند. وقتی من کار را آغاز کردم، برای اولین بار زنان معتاد را دیدم، خیلی حیرت کردم و از آنان میترسیدم. وقتی آنان در مرحله سمزدایی بودند بالای ما حمله میکردند و من در کنج اتاق خودم را پنهان میکردم و نمیدانستم چگونه به آنان دوا بدهم. در پوهنتون هیچ بخش و یا مواد درسی در رابطه به اعتیاد وجود ندارد."
به اساس بررسیهای مشترک وزارت صحت عامه افغانستان و اداره مبارزه با جرایم سازمان ملل متحد که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، سه میلیون تن در افغانستان بگونه غیرمستقیم و بیش از سه صد هزار تن دیگر نیز بهگونه مستقیم به مواد مخدر معتاد اند.
با توجه به این تعداد، وزارت صحت عامه آموزش داکتران متخصص در بخش تداوی معتادین را یک نیاز جدی میداند.
شاهپور یوسف رئیس کاهش تقاضا به مواد مخدر وزارت صحت عامه میگوید، داکترانی که از پوهنزی طب فارغ میشوند، بهشکل خیلی ابتدایی تنها در بخش شناسایی اعتیاد آموزش میبینند، اما در رابطه به وقایه، شیوه و معیار تداوی معتادی تخصص کافی ندارند.
او میافزاید: "در تمامی پوهنزیهای طب پوهنتونهای افغانستان باید اعتیاد به عنوان یک مضمون اختصاصی حد اقل یک سمستر تدریس شود، اما متاسفانه داکتری که فارغ میشود و ما وی را استخدام میکنیم، نیازمندیهای تداوی معتاد را نمیداند. ما مجبور استیم که یک هزینه دیگر را بالای وی مصرف کرده و وی را آموزش دهیم. ما ضرورت به روانشناس کلینیکی داریم که در بخش کلینیک اعتیاد کار کند و در شفاخانههای تداوی اعتیاد با ما باشد."
هم اکنون ۱۰۳ مرکز تداوی معتادین در افغانستان فعالیت دارد و همه ساله چهل هزار معتاد در این مراکز تداوی میشوند، اما تعداد متخصصین تداوی معتادین در آن انگشت شمار اند و سایر کارمندان صحی افراد خلاف رشته و تخصص اند که معتادین را تداوی میکنند.
عبدالتواب بالاکرزی سرپرست وزارت تحصیلات عالی میگوید، در حال حاضر در برخی پوهنزیهای طبی به داکتران در بخش تداوی معتادین آموزشهای ابتدایی داده میشود و در نظر است تا در آیندهها زمینه آموزشهای تخصصی فراهم شود.
او میافزاید: "مسایل مربوط به اعتیاد و مبارزه علیه موادمخدر در نصاب پوهنزیهای طبی، به ویژه پوهنزی صحت عامه و طب وقایوی ما شامل است، ولی در قسمت این که یک متخصص کامل تداوی اعتیاد فارغ بدهیم، انشاالله با ایجاد دیپارتمنت مشخص، به این مشکل رسیدهگی خواهد شد."
حد اکثر مرحله تداوی معتادین در افغانستان ۴۵ روز است که در این مدت فرد معتاد در سه مرحله یی سم زدایی، توان بخشی و مشوره دهی مورد تداوی قرار می گیرد، اما بنا به دلایل مختلف بیش از شصت در صد معتادین پس از تداوی دوباره به مواد مخدر رو می آورند.
گزارش: مرسلین ارسلا