دیدبان حقوق بشر در نامهای از فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگ کنندۀ ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان خواسته است که در ارزیابی وضعیت نابسامان افغانستان به حقوق افغانها به ویژه دختران و زنان اولویت دهد.
در این نامه که امروز چهارشنبه (چهارم اسد) در وب سایت این سازمان منتشر شده، در بخش ارزیابی موارد نقض حقوق بشر شنیدن نظرات کسانی که حقوق بشر آنها نقض شده مهم دانسته شده است.
دیدبان حقوق بشر در نامۀ خود همچنین به آقای اوغلو یادآوری کرده است که در پایان ارزیابی خود باید توصیههای خود را برای جلوگیری از نقض حقوق بشر و پاسخگویی ناقضان آن ارائه کند.
در این نامه به نقل از هیدر بار، معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر آمده است که وضعیت کنونی زنان در افغانستان جدیترین بحران حقوق زنان در جهان است، اما به گفتۀ او، یک ارزیابی مستقل میتواند منجر به واکنش موثر بینالمللی به این وضعیت بحرانی شود.
هیدربار میافزاید، این کار زمانی انجام میشود که دختران، زنان و همه کسانی که حقوق بشری آنها نقض میشود در اولویت قرار گیرند.
در ماه اپریل سال روان میلادی، انتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد فریدون سینیرلی اوغلو، دیپلمات ترکی را به عنوان هماهنگ کنندۀ ویژه در امور افغانستان منصوب کرد و از وی خواست تا وضعیت کنونی افغانستان را به گونۀ مستقل بررسی کرده و نتیجۀ بررسی و پیشنهادات خود را به سازمان ملل متحد ارائه کند.
فریدون اوغلو بررسی خود را در مورد وضعیت این کشور تا پایان تابستان سال روان به پایان خواهد رساند و گزارش خود را در ماه نوامبر به شورای امنیت ارائه خواهد کرد.
طالبان پس از حاکمیت دوباره شان در افغانستان محدودیتهای شدیدی را علیه دختران و زنان افغان در هر زمینه اعمال کرده اند.
طالبان مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بستند، دختران را از تحصیل در پوهنتونها منع کرده اند، زنان اجازۀ کار در بیشتر ادارههای دولتی و تمام ادارههای غیردولتی را ندارند و بر فعالیتهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آنها نیز محدودیت وضع شده است.
این ممنوعیت و محدودیتها زندگی دختران و زنان افغان را با مشکل روبهرو کرده و برخی از آنها که سرپرست خانوادههایشان هستند، میگویند که دیگر تحمل این وضعیت را ندارند.
یکی از فعالان حقوق زنان که به دلیل نگرانیهای امنیتی نخواست نامش در این گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت، این وظیفۀ جامعۀ جهانی است که جلوی تبعیضهای جاری علیه زنان افغان را بگیرد:
"ما از جامعۀ جهانی و سازمان ملل متحد میخواهیم که وضعیت زنان افغانستان را به درستی ارزیابی کنند و از هیچ نقضی چشم پوشی نکنند چون این موضوع مهم و حیاتی این قشر در جامعه است."
مرینا، باشندۀ ولایت میدان وردک میگوید که از این پس باید صدای دختران و زنان افغان شنیده شود:
"این وضعیت دیگر قابل تحمل نیست، ما را غلام ساخته اند و ما را در خانه شانده اند ما در خانه چه کنیم؟ هر کدام از ما زحمت کشیده ایم و درس خوانده ایم دختران و زنان افغان امید دارند."
این درخواستها در حالی مطرح میشود که حکومت طالبان مدعی است که حقوق همه افغانها به شمول زنان در چارچوب شریعت اسلام تأمین است؛ ادعایی که همواره از سوی افغانها در داخل و از سوی جامعۀ جهانی رد شده است.