برخی از خانوادهها که در ولسوالیهای دوردست افغانستان زندگی میگویند، به علتهای مختلف از جمله عدم دسترسی به مراکز صحی نتوانستند که به گونهٔ منظم کودکانشان را واکسین کنند.
روزی محمد حقپرست، باشندهٔ ولسوالی لشکرگاه ولایت هلمند که چهار کودک یک ساله تا پنج ساله دارد، به رادیو آزادی گفت:
"در زمان جنگها ما بیجا شدیم و رفتیم به نادعلی آن زمان برخی از واکسینها مانده است که تطبیق نکردیم و ما در یک جای دور افتاده هستیم بعضاً تیمهای واکسین نمیرسند و واکسین تطبیق نمیشود."
نصر منالله از ولایت پنجشیر میگوید، سه برادرزادهٔ یکونیم تا سهونیم ساله دارد که هیچ کدامشان به گونۀ منظم واکسین دریافت نکردند. او به رادیو آزادی گفت:
"یکیشان منظم واکسین نشده، در سالهای اخیر از یکجا به جای دیگر کوچ کردیم، مراکز صحی دور است، فرضاً ولسوالی ما پریان و پنجشیر یک مرکز دارد، قریههایی است که دو و نیم ساعت فاصله دارد از مرکز و آگاهیدهی درست نشده، چون اکثر آگاهیدهی از طریق تلویزیون و سوشیل میدیا میشود، اما جاهایی است که مردم دسترسی ندارند به اینچیزها."
شرافت زمان، سخنگوی وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان به پرسشهای رادیو آزادی در بارۀ شکایت مردم مبنی بر نداشتن دسترسی آسان به مراکز صحی پاسخ نداد.
اما این وزارت هر از گاه از برگزاری کارزارهای تطبیق واکسین پولیو در سراسر افغانستان با کمک ادارههای بینالمللی خبر میدهد.
با درنظر داشت نگرانیها از افزایش بیماریهای ساری و عفونی در افغانستان، داکتران تطبیق منظم و به موقع واکسین را برای کودکان مهم و حیاتی عنوان میکنند.
داکتر احمدالدین معارج، متخصص داخلۀ اطفال به رادیو آزادی گفت:
"یک اصل زرین در طب است که وقایه از تداوی ارزان تمام میشود، اگر شما یک کودک را از معیوبیت نجات بدهید و از مرگ نجات بدهید این بهتر و ارزان بهتر از این است که کودک معیوب را تا اخر عمر نگهدارید و یا با مرگ او ناراحت شوید."
بر اساس توصیههای صحی، کودکان باید تا 5 سالگی بیش از ۱۰ نوع واکسین دریافت کنند که در روز اول و دوم تولد واکسین زردی سیاه، تیبرکلوز و پولیو و پس از آن هر یک، دو و یا سه ماه درمیان الی ۱۸ماهگی واکسینهای چون دیفتری، تیتانوس، سیاه سرفه، سینهوبغل، روتاوایروس و سرخکان تطبیق میشود.
اما برخی خانوادههای که در مراکز شهر زندگی میکنند وشرایط بهتری دارند، میگویند، تلاش میکنند که کودکان شان را به موقوع واکسین کنند تا از بیماریهای مختلف ساری در امان باشند.
این درحالیست که سازمان جهانی صحت (دبلیو اچ او) در گزارشی که روز جمعه منتشر کرده، گفته است که از ۲۱ تا ۲۷ ماه اپریل ۱۵۶۹ مورد مشکوک به سرخکان و ۴ مورد فوتی این بیماری در افغانستان ثبت شده است.
این سازمان همچنان گفته است که از آغاز سال ۲۰۲۴ تا اکنون ۲۰ هزار و ۳۱۳ مورد مشکوک سرخکان در سراسر افغانستان به ثبت رسیده که بیش ۱۶هزار ۳۵۸ مورد آن نزد کودکان زیر پنج سال به ثبت رسیده است.
گزارش موردهای فوتی این بیماری را هم در این مدت ۹۸ مورد اعلام کرده است.
این درحالیست که سازمانهای بینالمللی هم بارها از کمبود مرکزهای صحی و دسترسی نداشتن میلیونها تن در افغانستان به خدمات صحی نگرانی کرده اند.
از این میان صندوق حمایت از کودکان ملل متحد (یونیسف) چندی پیش اعلام کرد که حدود ۹.۵ میلیون جمعیت افغانستان در مناطقی زندگی میکنند که به خدمات صحی دسترسی ندارند.