صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (یو ان اف پی) میگوید که در مناطق دوردست افغانستان در بیشتر موارد زنان هنگام زایمان جان خود را از دست میدهند یا از عواقب مادامالعمر ناشی از عوارض حاملگی رنج میبرند.
این صندوق روز پنجشنبه با ابراز نگرانی در این مورد میافزاید که بسیاری از زنان در مناطق دوردست افغانستان به خدمات صحی دسترسی ندارند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد همچنان گفته که در حال ساخت «خانههای صحی خانواده» در مناطق دوردوست برای کمک به زنان به هدف اطمینان از بارداری و زایمان ایمن است.
این درحالیست که شماری از باشندهگان مناطق دوردست افغانستان نیز میگویند که دور بودن مراکز صحی و اجازه ندادن مردان به زنان برای مراجعه به کلینیکهای نسایی ولادی یکی از علتهای مرگ مادران هنگام زایمان است.
زهره قمبری فعال اجتماعی و حقوق زنان در بامیان به رادیو آزادی میگوید که در مناطق دوردست کلینیکهای صحی یا وجود ندارد و اگر وجود دارد بسیار دور و محدود است:
"در برخی مناطق طوری است که زنان اگر با مردانشان به کلینیک بروند اجازه دارند، در غیر آن اجازه ندارند تنها بروند به ویژه در شرایط فعلی، بیشتر برمیگردد به اینکه کلینیکهای صحی بسیار کم و دور است، خانمهای است که هیچگاه به مراکز صحی نمیروند اگر بمیرد یا زنده بماند."
داکتران نسایی ولادی اما میگویند، زنان باردار باید هر سه ماه یک بار به داکتر مراجعه کنند، آنچه در مناطق دوردست کمتر امکان پذیر است.
نوریه مشکل٬ داکتر بخش نسایی ولادی به رادیو آزادی در این مورد گفت: "یک خانم حامله هر سه ماه باید یک بار نزد داکتر مراجعه کند تا معاینات لازم صورت بگیرد، اما در مناطق دوردست یک خانم حامله نمیتواند یک بار هم نزد داکتر مراجعه کند که این سبب میشود که بیماریهای چون فشار خون بالا، شکر و کم خونی تشخیص نمانده باقی بماند و سبب مرگ مادر و طفل در زمان بارداری و یا قبل از آن گردد."
شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامهٔ حکومت طالبان در این مورد به پرسشهای رادیو آزادی پاسخ نداد، اما در ماه سنبله سال گذشته قلندر عباد سرپرست وزارت صحت عامه حکومت طالبان در مراسم افتتاحیه یک بخش صحی خصوصی در شفاخانۀ در کابل مدعی شد که در حال حاضر تعداد مرگومیر مادران و کودکان هنگام زایمان در افغانستان کاهش یافته است.
او گفت در سال ۲۰۲۲ بیش از ۵۰۰ مادر و کودک در هنگام زایمان جان خود را از دست داده بودند، اما این تعداد در سال ۲۰۲۳ به ۲۵۰ نفر کاهش یافته است.
اما سازمان ملل متحد در ماه جدی گفت که در هر دو ساعت یک مادر در افغانستان هنگام زایمان جان خود را از دست میدهد.
دلیل این مرگ و میر نیز نبود امکانات صحی خوانده شده بود.
این در حالیست که دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد برای افغانستان (اوچا) نیز در ۲۰ سپتمبر سال گذشته در گزارشی اعلام کرد که افغانستان دارای بیشترین آمار مرگومیر مادران و کودکان در جهان است.
این سازمان اعلام کرد که ۳.۷ میلیون نفر از خدمات اولیه نجات زندهگی و ۲۹۶ هزار زن باردار و شیرده و فرزندان آنها پس از تولد از خدمات صحی محروم خواهند شد.