امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ طالبان در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه بیستمین نمایشگاه بین‌المللی چین در شهر سیچوان گفته که افغانستان به دلیل داشتن ذخایر طبیعی فراوان، جمعیت جوان، تولیدات زراعتی و موقعیت مهم جغرافیایی، می‌تواند به یک چهارراه منطقه‌ای تجارت و ترانزیت مبدل شود.
چین نه تنها همسایۀ ما است، بلکه شریک اقتصادی خوبی برای افغانستان است.
امیر خان متقی در بخش از ویدیویی که حافظ ضیاء احمد، رئیس اطلاعات و ارتباطات وزارت خارجۀ طالبان از سخنرانی او در این نشست روز دوشنبه (۲۶ می) در صفحۀ ایکس خود منتشر کرده، گفته است:
"چین نه تنها همسایۀ ما است، بلکه شریک اقتصادی خوبی برای افغانستان است، ما نقش چین را در زراعت، زیرساخت‌ها و تکنالوژی بسیار مهم می‌دانیم و تلاش می‌کنیم همکاری پایدار میان دو کشور در این زمینه‌ها ایجاد کنیم، می‌خواهم اطمینان دهم که درهای افغانستان به روی همه تاجران و سرمایه‌گذاران باز است که می‌خواهند با افغانستان همکاری کنند."
چین یکی از کشورهایی است که با حکومت طالبان روابط نزدیک برقرار کرده است.
قراردادهایی امضا شده، اما اقدام عملی صورت نگرفته است.
اما واقعاً در نزدیک به چهار سال گذشته که طالبان دوباره به قدرت رسیده‌اند، چین تا چه حد سرمایه‌گذاری عملی در افغانستان انجام داده است؟
جاوید قائم، سفیر افغانستان در چین در زمان نظام جمهوری مخلوع به رادیو آزادی گفت:
"قراردادهایی امضا شده، اما اقدام عملی صورت نگرفته است، دلایل مختلفی وجود دارد که مهم‌ترین آن جنبۀ سیاسی است، زیرا چین هنوز روابط گرم و نزدیکی با حکومت طالبان برقرار نکرده، همانند روابطش با دوستان نزدیک دیگرش مانند پاکستان. آن‌ها می‌خواهند در منطقه و افغانستان دخیل باشند، اما تاکنون فاصلۀ مشخصی با طالبان حفظ کرده‌اند."
آذرخش حافظی، کارشناس اقتصادی نیز به رادیو آزادی گفت:
چین هنوز هیچ سرمایه‌گذاری اضافی در افغانستان نکرده است.
"چین تا کنون در افغانستان تفاهمنامه‌های زیادی را امضا کرده، اما هیچ گام عملی برنداشته است، مثلاً استخراج معدن مس عینک را به عهده گرفته است و همچنان در ارومچی یک شرکت به نام سینگهیان در منطقۀ رودخانۀ آمو وجود دارد، استخراج نفت را که قبلاً شروع کرده بودند، ادامه می‌دهند و نفت خام را به فروش می‌رسانند، اما چین هنوز هیچ سرمایه‌گذاری اضافی در افغانستان نکرده است."
حافظی افزود که اگر چین واقعا می‌خواهد روابط تجاری خود را با افغانستان گسترش دهد، باید در مورد پروژه‌های بزرگ توسعه‌ای از جمله معدن مس عینک، پروژۀ یک جاده یک کمربند و پروژه‌های زراعت، معادن، و سایر پروژه‌های بزرگ عملاً اقدام کند.
به باور او، از این که حکومت طالبان هنوز از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است، چین هم تمایلی به سرمایه‌گذاری گسترده ندارد.
طی این چهار سال پس از روی کار آمدن امارت (طالبان)، چین اولین کشوری است که در افغانستان سرمایه‌گذاری قابل توجهی داشته است.
اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان می‌گوید که چین در حدود چهار سال گذشته بیش از ده میلیارد دالر قرارداد سرمایه‌گذاری امضا کرده و انتظار دارند این قراردادها اجرایی شود.
خان جان الکوزی، عضو هیئت مدیرۀ این اتاق به رادیو آزادی گفت:
"طی این چهار سال پس از روی کار آمدن امارت (طالبان)، چین اولین کشوری است که در افغانستان سرمایه‌گذاری قابل توجهی داشته است، نه تنها علاقه‌مند است بلکه اقداماتی نیز انجام داده است، چین در شمال افغانستان در زمینۀ استخراج طلا در بدخشان و تخار سرمایه‌گذاری کرده است؛ اما نکتۀ مهم این است که به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در پروژه‌های بزرگ نیاز جدی وجود دارد و ما امیدواریم چین در معادن بزرگ و مدرن مانند سمنت، آهن و فولاد سرمایه‌گذاری کند."
اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری و اقتصاددانان می‌گویند اگر چین سرمایه‌گذاری‌ها را در افغانستان گسترش داده و اقدامات عملی انجام دهد، این نه تنها به نفع افغانستان بلکه به نفع آسیای میانه و خود چین خواهد بود و راهی آسان و ارزان برای ارتباطات قوی‌تر تجاری جهانی فراهم می‌کند.
گفتنی است در سال ۱۴۰۲، چین بلال کریمی را به عنوان سفیر طالبان در پکن پذیرفت، اما هنوز هیچ کشوری از جمله چین حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است.
