طاهر اندرابی، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان روز پنجشنبه «یازدهم دسمبر» در یک نشست خبری در اسلامآباد ازین اعلام استقبال کرد، اما افزود که در قطعنامه از تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) نام برده نشده، بنابر این پاکستان منتظر خواهد ماند تا ببیند عملاً چه اتفاقی میافتد.
اندرابی میگوید که اسلامآباد در جریان گفتوگوهایی که با میانجیگری قطر و ترکیه انجام شده بود، از طالبان خواسته بود که رهبر شان این موضوع را بهصورت کتبی به پاکستان تضمین کند.
او تأکید کرد که طالبان پیشتر نیز بهصورت شفاهی وعدههایی مشابه دادهاند، اما به گفته او آن را عملی نکردند.
این درحالیست که روز چهارشنبه «دهم دسمبر» صدها تن از عالمان دینی از ولایات مختلف افغانستان در کابل گردهم آمدند و با صدور قطعنامهی اعلام کردند که هیچ افغانی اجازه ندارد خلاف دستور ملا هبتالله، رهبر طالبان "خارج از افغانستان در فعالیتهای نظامی شرکت کند و اگر کسی تخلف میکند، رفتنش جایز نیست".
هرچند حکومت طالبان به گونه رسمی در مورد این نشست و قطعنامهی آن چیزی نگفته، اما در متن آن که از سوی برخی رسانههای داخلی و شماری از فعالان رسانهای نزدیک به طالبان نشر شده، آمده است، هر فردیکه از خاک افغانستان برای اقدام علیه دولت دیگری استفاده کند، «متخلف» شناخته میشود و حکومت طالبان حق دارد علیه او "اقدامات لازم" را انجام دهد.
در این قطعنامه اما تأکید شده که اگر کسی حریم افغانستان را نقض کند، دفاع یک «جهاد مقدس» شمرده میشود و در صورت حمله یا بیاحترامی به افغانستان، «تمام افغانها» مکلف اند قاطعانه از آن دفاع کنند.
در بخش دیگری ازین قطعنامه پنج مادهای از کشورهای اسلامی خواسته شده روابط خود را بر اساس «اخوت اسلامی» تنظیم کرده و از تفرقه و اختلاف پرهیز کنند.
همچنین از عالمان افغان خواسته شده از منابر خود برای آگاهسازی مردم درباره مطالب مطرح شده در این قطعنامه استفاده کنند.
تلاش کردیم نظر برخی از عالمان دینی شرکت کننده در این نشست را بگیریم، اما آنان حاضر به صحبت با رادیو آزادی نشدند.
طالبان در اینجا یک چیزی را خاطرنشان ساختند که ما بر اساس محتوای موافقتنامه دوحه متعهد هستیم
در قطعنامه علمای دینی افغان هرچند نامی از پاکستان ذکر نشده، اما برخی از دیپلوماتهای پیشین افغان در پاکستان میگویند که قعطنامه این نشست در واقع پاسخی به خواستهای حکومت پاکستان است که از رهبر طالبان خواسته بود با صدور فتوای جنگ برعلیه آن کشور را حرام اعلام کند.
حمید جلیلی جنرال قونسل جمهوری مخلوع افغانستان در پشاور در این مورد به رادیو آزادی گفت: "خواهش حکومت پاکستان همین بود که باید امیرالمومنین (رهبر طالبان) یک فتوا صادر کرده و این موضوع را حرام قرار بدهد، طالبان در اینجا یک چیزی را خاطرنشان ساختند که ما بر اساس محتوای موافقتنامه دوحه متعهد هستیم، تا یک اندازه خواستهای پاکستان هم تأمین شد که میخواستند یک فتوا بگیرند، لیکن از جانب امیرالمومنین نشد، ولی از جانب علمای شد که تأیید امیرالمومنین را داشتند."
آقای جلیلی میگوید، حکومت پاکستان ادعا کرده بود که طالبان افغان با تحریک طالبان پاکستانی عملیاتهای مشترک را در داخل خاک پاکستان انجام میدهند.
برخی از کارشناسان سیاسی به این باور اند که حکومت طالبان با راه اندازی چنین نشستها با شرکت عالمان دین از آنها استفاده ابزاری میکند.
استفاده ابزاری از دین و علمای دینی در راستای حفظ قدرت سیاسی میتواند یک فاجعه برای مردم افغانستان باشد
حمید عزیزی یکی از این کارشناسان به رادیو آزادی گفت: "من فکر میکنم که استفاده ابزاری از دین و علمای دینی در راستای حفظ قدرت سیاسی میتواند یک فاجعه برای مردم افغانستان باشد، اگر در این قعطنامه راجع به مردم افغانستان چیزی وجود میداشت و تقاضا میشد که حقوقشان تأمین شود و محدودیتها برطرف شود در آن زمان میتوانست این را موضعگیری علمای دینی دانست."
نشست عالمان دین در کابل درحالی برگزار شده که تنشها میان حکومتهای پاکستان و طالبان پس از درگیریهای ۱۱ اکتوبر سال جاری در امتداد خط دیورند شدت گرفته است، درگیریهای که چند روز با وقفه ادامه یافت و دو طرف یکدیگر را به وارد کردن تلفات سنگین متهم میکردند.
این درگیریها پس از حملات هوایی پاکستان بر کابل و پکتیکا به تاریخ ۹ اکتوبر صورت گرفت که این حمله واکنشهای داخلی و خارجی را نیز در پی داشت.
در حدود دو ماه گذشته نمایندهگان طالبان افغان و حکومت پاکستان چهار بار در دوحه، استانبول و ریاض برای حل اختلافات دیدار کردهاند.
در این نشستها، طرف پاکستانی تأکید داشته که طالبان افغانستان باید فتوا صادر کنند که جنگ در پاکستان ناروا است.
اسلامآباد مدعی است که ریشهٔ بیثباتی پاکستان در افغانستان است، اما طالبان بارها این ادعا را رد کرده و ناامنیهای پاکستان را «مسئلهٔ داخلی آن کشور» خواندهاند.
قابل ذکر است که در جریان سه ماه گذشته پاکستان چندین بار حملات هوایی را در ولایتهای کنر، خوست، پکتیا، پکتیکا و کابل انجام داده که سبب رسیدن تلفات به غیر نظامیان نیز شدهاست.