"در حکومت طالبان هیچ خانمی جایگاه ندارد و اجازه کار وفعالیت را ندارند."
ملکه ۳۷ ساله ، هفت سال در یکی از ادارات خدمات ملکی در غور کار کرده اما او به رادیو آزادی گفت از وقتی که طالبان به قدرت بازگشته، طالبان محل دیگر به او اجازه کار کردن را نداده است: "من در ریاست معارف به عنوان یک مأمور کار میکردم. وقتی که طالبان آمدند و شهرها را پی در پی گرفتند زنانی که در نظام قبلی کار میکردند زیاد به ترس بودند که طالبان آنها را خواهد کشت ولی چند روزی که گذشت اوضاع امنیتی خوب شد و آوازههای پخش شد که زنان به کار و فعالیت خود در حکومت طالبان هم ادامه داده میتوانند اما خلاف همه انتظارات طالبان بیشتر از یک سال میشود که هیچ خانمی را در غور اجازه ندادند که به وظایف خود برگردند."
ملکه: امروز در زمان قرار دارم که نان شب خوده ندارم که بخورم سه فرزندم قد و نیم قد هستند.
او گفت از رشته زبان و ادبیات پوهنتون هرات فارع التحصیل شده و با ده هزار افغانی معاشش مخارج خانواده چند نفری را تامین میکرد و شوهرش نیز در صفوف پولیس بود.
ملکه سه طفل قد و نیم قد هم دارد:
"خودم نان آور خانواده یازده نفری خود هستم و شوهرم در نظام گذشته پولیس بود. از روزیکه طالبها آمدند شوهرم به ایران رفت و آنجا هم کار نیست و امروز به مشکلات سخت روزگار دچار هستیم. به این افتخار میکردم که خدمت خانواده و مردم خود را میکنم ولی امروز در زمان قرار دارم که نان شب خوده ندارم که بخورم سه فرزندم قد و نیم قد هستند."
او از مشکلات اقتصادیاش به ما بیشتر قصه کرد:
"۱۶ سال درس خواندم ۷ سال مامور حکومت بودم حالا از مشکلات اقتصادی مجبور هستم که در خانوادههای ثروتمند لباس شویی کنم و کارهای شاق کنم، ببینید حالا درآمدم از لباس شویی در یک هفته ۴۰۰ افغانی است با این ۴۰۰ افغانی چه کار کنم."
ملکه: خداوند ما را از این سیاه چاله بنام افغانستان نجات بدهد که دیگر واقعاً توانایی زندگی کردن را نداریم.
ملکه بسیار ناامید به نظر میرسد:
"این چنین سختی و دشواری و زندگی را تنها در افغانستان ما زنان سپری میکنیم از این زندگی که در قید زندان هستیم خسته شدهایم و حتیٰ بیزاریم. از خواست و پیشنهاد کردن به جامعه جهانی خسته شدیم هیچ خواست نمیخواهم داشته باشم و حالا در تاریکی فرو رفتهایم خداوند ما را از این سیاه چاله بنام افغانستان نجات بدهد که دیگر واقعاً توانایی زندگی کردن را نداریم."
کیمیا مدرس ۳۴ ساله یکی دیگر از کارمندان برکنار شده زن در غور است که از مشکل مشابهی سخن میگوید:
"من در یکی از نهادهای دولتی و در پست مدیریت ایفای وظیفه مینمودم. وقتی حکومت به دست طالبان سقوط کرد در اوایل امیدوار بودم که دوباره میتوانیم به وظیفهی خود برگردیم و کار نمایم اما طالبان به دلیل اینکه من یک زن هستم برایم اجازه ندادند که کار کنم و از وظیفه برکنارم ساختند. بیش از یک سال میشود که بیکار در خانه هستم وحتیٰ از خانه به دلایلی برآمده نمیتوانم."
کیمیا: مادرم سر سفید پدرم پیر و کهن سال برادرها و خواهرهایم خرد سال هستند و خودم هم بیش از یک سال میشود که بیکار هستم حالا حیران هستم که آینده خواهر و برادرهای کوچک چه میشود.
او گفت که یگانه آور خانواده هشت نفریاش است:
"از روزیکه پای طالب آمد و همه از کار بیکار شدند و من با خانوادهام بیشتر از شش ماه میشود همه ضروریات که در خانه نیاز است مثل مواد خوراکه و چیزهای دیگر از بازار قرضه میگیرم. مادرم سر سفید پدرم پیر و کهن سال برادرها و خواهرهایم خرد سال هستند و خودم هم بیش از یک سال میشود که بیکار هستم حالا حیران هستم که آینده خواهر و برادرهای کوچک چه میشود. هیچ حمایت کننده مالی هم نداریم و سرنوشت با اینها چه بازی خواهد کرد."
شیرین غفوری فعال حقوق زن در غور به رادیو آزادی گفت که اکثر زنانی که در نظام مخلوع افغانستان در غور کار میکردند از کار برکنار شده اند و نیز با مشکلات اقتصادی روبرو هستند:
"بسیاری از زنان که در دولت پیشین کارمند در ادارات حکومتی بودند. متأسفانه از سوی حکومت طالبان برکنار شده اند و اکنون خانه نشین هستند حتیٰ حضور شان در جامعه در شهر و بازار کم رنگ شده و برای فعلاً زنان کارهای شاق را انجام میدهند و با دشواریهای بسیار سختِ دست و پنجه نرم میکنند.
خانمهای افغان روزگاری بسیار سختی را میگذرانند. این در کدام کتاب آمده که زنان زندانی باشند وحق کار و وظیفه را نداشته باشند."
پیشنهاد او این است: "خواهش ما از حکومت طالبان این است که لطفاً حق مشروع و شرعی خانمها را بدهید بگذارید کار کنند. خانمها نیم پیکر جامعه هستند. لطفاً یک فکری به زنان افغان بکنید بخدا بیشتر از این توانایی درد کشیدن را ندارند."
اما عبدالحی زعیم سرپرست اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در غور به رادیو آزادی چنین گفت: "تا فعلاً کدام برنامه ندارند که حتماً برایشان (زنان) کار پیدا شود."
به اساس گزارشی برنامۀ توسعهای سازمان ملل متحد (یو ان دی پی)، که در پنجم اکتوبر همین ماه نشر شد، گفته که از پس به قدرت رسیدن دوباره طالبان در ماه آگست سال ۲۰۲۱ تا نیمه آگست سال ۲۰۲۲ امسال ، ۷۰۰ هزار نفر در افغانستان وظایفشان را از دست داده اند که بیش از ۸۰ درصد آن تنها زنان بوده که در وزارت معارف کار میکردند.
همچنان در گزارش دیدبان حقوق بشر هم آمده است که با وجود تعهدات ابتدایی طالبان که گفته بودند به حقوق زنان در چوکات اسلام احترام دارند ؛ اما آنها از راههای مختلف حقوق زنان و دختران را نقض میکنند.
اما حال بسیاری از کارمندان زن در غور مثل کیمیا مدرس که از کار برکنار شده و نیز با مشکلات اقتصادی روبرو اند از حکومت سرپرست طالبان و جامعه جهانی این خواست را دارد:
"از جامعه جهانی و از دولت موجود طالبان میخواهیم زنانی که در حکومت گذشته نان آوران خانوادههایشان بودند لطفاً فکری به این قشر بکنید. بیشتر از این بخاطر که زن هستیم بیمهری نکنید حداقل اجازه بدهند که به کار و وظیفه خود حاضر شویم و یک امتیاز به خود داشته باشیم تا مشکلات اولیه خود را حل بتوانیم."