طی ۸۰ روز گذشته، به تجارت افغانستان و پاکستان حدود ۲۰۵ میلیون دالر خسارات وارد شده است

اتاق تجارت و صنایع پاکستان هشدار داده که بیش از ۱۰ هزار تاجر افغان و پاکستانی با زیان‌های شدید مالی روبه‌رو شده‌اند، زیرا محصولات ترانزیتی آنها در بندر کراچی متوقف شده است.

رسانه‌های پاکستانی هم امروز(۳۰ دسمبر) گزارش دادند که در نتیجه این وضعیت، هزاران تاجر افغان و پاکستانی زیان دیده‌اند و میزان خسارت آنها روزبه‌روز در حال افزایش است.

براساس گزارش روزنامه «اکسپرس تریبون» پاکستان، بسته‌شدن گذرگاه‌های مهم سرحدی از جمله تورخم، سپین بولدک، چمن و بندر غلام‌خان، خسارات سنگینی به تجارت میان دو کشور وارد کرده است.

ضیاءالحق سرحدی، معاون اداره ترانزیت افغانستان–پاکستان، می‌گوید که در بیش از ۸۰ روز گذشته، به‌دلیل بسته‌بودن راه‌های پاکستان به‌روی افغانستان، میلیون‌ها دالر زیان به پاکستان وارد شده است:
«تنها در یک ماه، به‌دلیل بسته‌بودن گذرگاه تورخم، بیش از ۳۵ میلیون دالر خسارت وارد شده. در مجموع، طی ۸۰ روز گذشته، در تجارت دوجانبه افغانستان و پاکستان حدود ۲۰۵ میلیون دالر زیان به‌بار آمده، این یک بازار بزرگ بود؛ نه‌تنها افغانستان، بلکه آسیای میانه را نیز در بر می‌گرفت».

مقام‌های پاکستانی گفته‌اند که حدود ۱۱ تا ۱۲ هزار کانتینر ترانزیتی که باید به‌ افغانستان و کشور‌های آسیای میانه منتقل می شد، به‌دلیل بسته‌شدن راه‌ها، در بندر کراچی متوقف مانده‌است.

افزون بر این، هزاران موتر لاری که کالاهای وارداتی و صادراتی تجار دو طرف را انتقال می‌دهند، در سرحدات متوقف شده‌ که در نتیجه آن، اموالی که زود فاسد می‌شوند، در حال فاسدشدن اند و با گذشت هر روز زیان‌های مالی افزایش می یابد.

سازمان ملل متحد در گزارشی گفته که بسته‌ماندن دوامدار راه‌ها میان پاکستان و افغانستان تحت کنترول طالبان، هر روز حدود یک میلیون دالر خسارت به تجار دو طرف وارد می‌کند.

افغانستان برای تجارت خود تا حد زیاد به بنادر و مسیرهای ترانزیتی پاکستان متکی است؛ از همین‌رو، بسته‌شدن راه‌ها میان دو کشور، ضربه بزرگی به اقتصاد واردات و صادرات افغانستان تلقی می‌شود.

آذرخش حافظی، عضو هیئت مدیرۀ اتاق تجارت و سرمایه گذاری افغانستان و کارشناس اقتصادی می‌گوید:

«افغانستان یک کشور محاط به خشکه است، بنادری که ما را به آب های گرم می رساند و همچنین به کشورهای که بازار عنعنوی تولیدات افغانستان است بسیار اهمیت دارد، مخصوصاً تورخم که کوتاه ترین راه بین افغانستان و هندوستان است از طریق واگه، باز بودن این راه به نفع انکشاف صادرات افغانستان است. وقتی که صادرات وجود داشته باشد، به نفع تولید داخلی افغانستان است مخصوصاً در بخش محصولات زراعتی».

در گذشته نیز، در زمان تنش‌های سیاسی و رویدادهای امنیتی، همچو موانعی ایجاد شده بود که نشان‌دهنده بی‌اعتمادی در مسیرهای ترانزیتی و تجارتی میان افغانستان و پاکستان است.

بر اساس گزارش‌های رسانه‌های پاکستانی، تجار از هر دو طرف می‌خواهند که هرچه زودتر گذرگاه‌های سرحدی دوباره بازگشایی شود، تا از زیان‌های بیشتر اقتصادی جلوگیری و از بروز پیامدهای بشری بر جوامعی که به تجارت وابسته‌اند، پیشگیری شود.

کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر راه‌های تجارتی میان افغانستان و پاکستان باز نشود و برای مدت طولانی بسته بماند، زنجیره‌های تأمین در جنوب و آسیای میانه مختل خواهد شد، مصارف تجار افزایش می‌یابد و بی‌ثباتی اقتصادی منطقه‌ای عمیق‌تر خواهد شد.

در ماه اکتوبر، پاکستان بر ولایات کابل و پکتیکا بمباردمان انجام داد و پس از آن، نیروهای سرحدی طالبان از چند ولایت به‌طور هم‌زمان بر پوسته‌های پاکستانی حمله کردند. پس از این حملات، پاکستان همه راه‌های خود با افغانستان را بست.

در واکنش به این اقدام پاکستان، ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس‌الوزرای طالبان، اعلام کرد که حتی اگر پاکستان راه‌های خود را باز هم کند، طالبان تا زمانی این بنادر سرحدی را باز نخواهند کرد که پاکستان تضمین قاطع ندهد که در آینده، مسیرهای تجارتی را به مسائل سیاسی و امنیتی گره نخواهد زد.