ایجاد بازارها در بخشهای از شهر اسلام قلعه ولایت هرات از سوی ایران نگرانی تازۀ که پای هیئتی را برای بررسی این معضل به سرحد میان دو کشور کشانیدهاست.
معین وزارت سرحدات، اقوام و قبایل میگوید، پس از بررسیهای هیئت روشن خواهد شد که آیا بازارها مربوط خاک افغانستان اند یا ایران.
ننگیالی قلاتوال روز چهارشنبه «۰۴ دلو ۱۳۹۶» در صحبت با رادیو آزادی در این باره بیشتر جزئیات نداد، اما تأکید کرد که بر اساس معاهدات بینالمللی هیچ کشوری حق چنین تخطی را ندارد که به خاک کشور دیگر دست درازی کند.
وی افزود:
"تیم تخنیکی در پیوند به مشکلات و تخطی هاییکه ما عملاً در سرحدات خود داریم، در این راستا صحبت کرده و امید داریم که در آیندۀ بسیار نزدیک مشکلات را در این راستا حل سازیم. مطابق قوانین بینالمللی یک کشور نمیتواند از نقطه صفری به یک کشور دیگر مداخله و یا تجاوز کند. دو موضوع اختلافی موجود است و انشاءالله موضوع بسیار جدی نیست و امید داریم که تیم تخنیکی این را حل سازد."
به تازهگی رئیس اقوام و قبایل ولایت هرات در یک نشست گفتهاست که ایران در بخشهای از شهر اسلام قلعه این ولایت بازارهای ایجاد کردهاست.
جیلانی فرهاد سخنگوی والی هرات به رادیو آزادی میگوید، این بازارها از حدود ۲۰ تا ۲۳ سال پیش در خط میان دوغارون مربوط خاک ایران و اسلام قلعه که مربوط افغانستان است و نقطه صفری میان دو کشور را میسازد، ایجاد شدهاست.
بهگفته فرهاد، اکنون افغانستان و ایران بر سر بخشهاییکه این بازارها ایجاد شدهاند اختلاف نظر دارند و آن را حق خودشان میدانند.
وی تأکید میکند که در همین ساحه برای سهولت مهاجران افغان که به ایران رفت و آمد میکنند، نیاز به ایجاد تأسیسات است و اما افغانستان این کار را تا هنگامی نمیتواند که تثبیت سرحدات میان دو کشور صورت نگرفته باشد.
اما وزارت سرحدات، اقوام و قبایل میگوید سرحد میان دو کشور روشن و تثبیت شدهاست و همینکه بررسیهای هیئت در این زمینه پایان یابد افغانستان این موضوع را از راه مذاکرات با ایران حل میسازد.
در این میان هیئت متشکل از وزارتهای خارجه، سرحدات، اقوام و قبایل، امور داخله، اداره اراضی و هیئت ایرانی در حال بررسیها در این زمینه اند.
اما این معضل، چیز تازۀ از سوی ایران برای افغانستان نیست، بلکه بهگفته شماری از کارشناسان، ایران پیش از این نیز متهم به مداخله در امور افغانستان بودهاست.
از بهره گیری مهاجران افغان در جنگهای سوریه و عراق، ایجاد موانع بر سر راه ساخت بندهای آب افغانستان تا اینجا که اکنون بهگفته شماری از کارشناسان روابط بینالملل ایران تلاش دارند بخشهای از شهر اسلام قلعه را نیز جز خاکش حساب کند.
ودیر صافی یکی از این کارشناسان میگوید، اگر این موضوع ثابت گردد، تجاوز آشکار ایران به خاک افغانستان است.
وی افزود:
"برای افغانستان لازم است که باید سوابق اسناد تعیین سرحدات را با ایران برملا سازد و این را از راه دیپلوماسی با ایران حل سازد که در حد خود باشد و تجاوز از سرحد را حق ندارد، اگر ایران باز هم دست بردار نباشد افغانستان مکلف است که برای دفاع از خاک خود به مراجع بینالمللی بهخصوص شورای امنیت سازمان مللمتحد شکایت خود را بسپارد."
آقای صافی در کنار اشاره به ضعف دیپلوماسی افغانستان، تأکید میورزد که سرحد میان دو کشور روشن است و اگر ایران تلاش میورزد خطی که در نقطه صفری میان دو کشور وجود دارد را ادعا کند، افغانستان با اسناد دست داشته این معضل را باید حل سازد.
گزارش: نظیفه محبوبی